Inicio de "O heroe", de Baltasar Gracián

Baltasar Gracián naceu un 6 de nadal de 1658

QUE O HEROE PRACTIQUE INCOMPRENSIBILIDADES DE CAUDAL

Sexa esta a primeira destreza na arte de entendidos, medir o lugar co seu artificio. Gran treta é ostentarse ao coñecemento, pero non á comprensión; cebar a expectación, pero nunca desengañarla do todo; prometa máis o moito, e a mellor acción e deixar sempre esperanzas de maiores.

Escuse a todos o home culto sondarle o fondo ao seu caudal, se quere que lle veneren todos. Formidable foi un río ata que se lle achou vao, e venerado un home ata que se lle atopou termo á capacidade; porque ignorada e fachendosa profundidade, sempre mantivo con receo o crédito.

Culta propiedade foi chamar señorear ao descubrir, alternando daquela a vitoria suxeitos; se o que comprende señorea, o que se recata nunca cede.

Compita a destreza do atento en coñecerlle, que adoita esta dobrarse aos principios dunha tentativa.
Nunca o destro en desterrar unha barra rematou ao primeiro lance; vase empeñando cun para outro, e sempre adiantándoos.

Vantaxes son deste infinito envidar moito con resto de infinidade. Esta primeira regra de grandeza advirte, se non o ser infinitos, a parecelo, que non é sutileza común. Neste entender, ningún escrupuleará aplausos ao cru paradoxo do sabio de Mitilene. Máis é a metade que o todo, porque unha metade en alarde e outra en empeño, máis é que un todo declarado.

Foi xubilado nesta como en todas as demais destrezas, aquel gran rei primeiro do Novo Mundo, último de Aragón, senón o Non plus ultra¹ dos seus heroicos reis.