31 de xaneiro de 2013

30 de xaneiro de 2013

Consellos

Pertencente á colección de poemas inscritos baixo o título de Longa noite de pedra que Celso Emilio Ferreiro publicaría no ano 1962, é unha version do inicio do Proverbio bíblico número 23, cuxo orixinal se mostra despois deste.

Consellos
Si foses a xantar con poderosos
coida ben a carón de quen te sentas.
Pexa a túa gula e couta os teus degaros,
ponlle portas á fame si a tiveras,
pois é pan mintireiro o pan dos ricos,
dóce por fóra, por dentro amarguexa.
Afoga a túa cobiza,
non desacougues por xuntar facenda.

¿Non coidas que a riqueza non é nada,
que o vento a trai e o vento axiña a leva?

Non comas pan dun home deshonroso,
nin da fartura dil teñas envexa.
Dirache, come e bebe, meu amigo,
disfroita dos meus teres canto queiras;
mais o seu pensamento non concorda,
de boca afora serán as súas verbas,
pois o seu corazón, cativo e duro,
ten de cotío pechas
as fenestras do amor e da xusticia.


Non o esquezas.


Velaquí o orixinal bíblico:

Cando te sentes a comer con algún señor, 
considera ben o que está diante de ti,
e pon coitelo á túa gorxa, se tes moita garula.

Non cobices os seus manxares delicados,
porque é pan enganoso.

Non te afanes por facerte rico; sé prudente, e desiste.

¿Has de pór os teus ollos na riqueza, sendo ningunhas? 
Porque se farán ás coma ás de aguia, e voarán ó ceo.

Non comas pan co avarento, nin areles os seus manxares;
porque cal e o seu pensamento no seu corazón, tal é el.

Come e bebe dirache; 
mais o seu corazón non está contigo.

Golsarás a parte que comeches, 
e perderás as túas mainas palabras.

...

Celso Emilio Ferreiro (Celanova, 1912 - Vigo, 1979) é un dos poetas máis representativos da nosa literatura polo forte carácter que soubo imprimir ós seus textos nunha época na que a forza cohesionadora das súas verbas deu alento a varias xeracións que loitaban por liberarse do xugo histórico dun frío desamparo, hoxe disimulado tras as mornas paredes do olvido.

F.D.M.


29 de xaneiro de 2013

AIRAS PÉREZ VUITORÓN [B 1481 / V 1092]

AIRAS PÉREZ VUITORÓN [B 1481 / V 1092]


Joán Soárez, pero vós t.edes
que trobades en esta terra ben,
quero-vos en conselhar ua ren:
aquí fazed'esso que ben sabedes,
ca aquí teen vós por sabedor
de trobar; mais nós trobamos melhor
e ben entendemos com'o fazedes.

E se vós de trobar sabor havedes,
aquí trobade (faredes i sén)
e non trobedes cabo Santarén,
con esses juizes que vós queredes,
ca ben trobamos d'escarnh'e d'amor;
mais se havedes de trobar sabor,
Martín Alvel'é aquí con que trobedes.

E por travar no que non conhocedes
non dariamos nós nada por én,
ca vos direi or'o que vos avén
en estes juízes que vós dizedes:
cantar julgamos de bon trobador,
mais cantar d'ama nen de tecedor
nunca julgamos: vó-lo saberedes.

28 de xaneiro de 2013

27 de xaneiro de 2013

AFONSO EANES DO COTÓN [B 1589 / V 1121]

AFONSO EANES DO COTÓN [B 1589 / V 1121]

Orraca López vi doente un día
e preguntei-a se guarecería.
E disse-m'ela, tod'en jograría:
«Sõo velha e cuid'a guarecer».
E dixe-lh'eu: «Cuidades gran folía,
ca i máis vej'eu das velhas morrer».

E dixe-lh'eu: «Gran folía pensades,
se per velhece a guarecer cuidades;
pero non vos digu'eu que non vivades
quanto vos Deus quiser leixar viver;
mais en velhice non vos atrevades,
ca i máis vej'eu das velhas morrer».

26 de xaneiro de 2013

20.000 leguas de viaxe baixo os mares (CX)

Os meus compañeiros e eu suspendemos a nosa marcha ao ver que o capitán Nemo detíverase, cos seus homes formando semicírculo en torno seu. Foi entón cando me din conta de que catro deles levaban sobre os seus ombreiros un obxecto de forma oblonga.
Achabámonos no centro dun vasto calveiro, rodeado polas altas concrecións arbóreas do bosque submarino. As nosas lámpadas proxectaban sobre ese espazo unha especie de claridade crepuscular que alongaba desmesuradamente as nosas sombras sobre o chan. Nos lindes do calveiro a escuridade era profunda, só asucada por algún que outro centelleo arrincado polas nosas lámpadas ás vivas arestas de coral.
Ned Land e Conseil achábanse xunto a min. Eu intuía que iamos asistir a unha estraña escena.
Observando o chan, vin que nalgúns puntos erguíase lixeiramente nunhas protuberancias de depósitos calcáreos cunha regularidade que traizoaba a man do home.
No medio do calveiro, sobre un pedestal de rocas groseramente amontoadas, erguíase unha cruz de coral con longos brazos como se estiveran feitos de sangue petrificada.
A un sinal do capitán Nemo, adiantouse un dos seus homes e, a algúns pasos da cruz, comezou a escavar un buraco cun pico que desatara do seu cinto.
Só entón comprendín que aquel calveiro era un cemiterio, o buraco, unha tumba, e o obxecto oblongo, o corpo do home que morrera durante a noite. O capitán Nemo e os seus viñeran a enterrar ao seu compañeiro nesa última residencia común, no fondo inaccesible do océano!
Non! Nunca o meu espírito sentiuse tan sobrecollido como naquel momento! Xamais me sentín embargado por unha emoción tan impresionante como aquela! Non quería ver o que estaban a ver os meus ollos!
Pero a tumba ía tomando forma lentamente. Sobresaltados, fuxían os peixes de aquí e de alá. Ouvíase resoar o ferro do pico sobre o chan calcáreo e de cando en vez sobre algún sílex perdido no fondo das augas. O buraco íase alongando e ensanchando e pronto foi unha fosa suficientemente profunda para albergar o corpo.
Os portadores achegáronse a ela. O corpo, envolvido nun tecido de biso branco, descendeu á súa húmida tumba. O capitán Nemo, os brazos cruzados sobre o peito, e todos os demais, se axenlloaron na actitude da pregaria... Os meus dous compañeiros e eu inclinámonos relixiosamente.
Recubriuse a tumba cos restos arrincados ao chan, formando unha lixeira protuberancia.
O capitán Nemo e os seus homes reincorporáronse e, achegándose á tumba, estenderon as súas mans nun xesto de suprema despedida.
A fúnebre comitiva emprendeu entón o camiño de regreso ao Nautilus, baixo os arcos do bosque, a través das matogueiras e ao longo das plantas de coral, nun ascenso continuo.
Apareceron ao fin as luces do Nautilus que guiaron os nosos últimos pasos. Á unha, xa estabamos a bordo.
Nada máis desposuírme da miña escafandra, subín á plataforma onde, presa dunha terrible confusión de ideas. fun a sentarme preto do fanal. Pronto se uniu a min o capitán Nemo. Levanteime e díxenlle:
-Así, pois, tal e como prognosticara, ese home morreu onte á noite.
-Si, señor Aronnax.
-E agora está a repousar xunto aos seus compañeiros nese cemiterio de coral.
-Si, esquecido de todos, pero non de nós. Nós cavamos as tumbas e os pólipos encárganse de selar nelas aos nosos mortos para toda a eternidade.
Ocultando cun xesto brusco o seu rostro nas súas mans crispadas, o capitán tratou vanamente de conter un salouco. Logo, dixo:
-Ese é o noso apracible cemiterio, a algúns centenares de pés baixo a superficie do mar.
-Os seus mortos dormen nel tranquilos, capitán, fóra do alcance das quenllas.
-Si, señor -respondeu gravemente o capitán Nemo-, fóra do alcance das quenllas e dos homes.

FIN DA PRIMEIRA PARTE

25 de xaneiro de 2013

Inicio de A CASA DO XUÍZ, de Bram Stoker

Próxima a época de exames, Malcolm Malcolmson decidiu ir a algún lugar solitario onde poder estudar sen ser interrompido. Temía as praias polo seu atractivo, e tamén desconfiaba do illamento rural, pois coñecía desde facía moito tempo os seus encantos. O que buscaba era unha aldeíña sen pretensións onde nada lle distraese do estudo. Refreou os seus desexos de pedir consello a algún amigo, pois pensou que cada un lle recomendaría un sitio xa coñecido onde, indubidablemente, tería amigos. Malcolmson desexaba evitar as amizades, e aínda tiña menos desexos de establecer contacto cos amigos dos amigos.
Así que decidiu buscar en por si o lugar. Fixo a súa equipaxe, tan só unha maleta cun pouco de roupa e todos os libros que necesitaba, e comprou un billete para o primeiro nome descoñecido que viu nos itinerarios dos trens de proximidade.

24 de xaneiro de 2013

Aforismos de Leonardo


87.- E ti, home, que consideras neste traballo meu as obras admirables da natureza, se admites que sería cousa nefanda destruílo, pensa que cousa nefandísima sería quitar a vida ao home. Se xulgas que a súa composición corpórea é un marabilloso artificio, has de recoñecer, con todo, que ela é nada, comparada coa alma que habita en semellante arquitectura; e, á verdade, tal como é, é cousa divina. Déixaa, pois, ocupar a súa obra ao seu gusto, e non queiras que a túa cólera ou malignidade destrúa tan fermosa vida, pois quen non a estima non a merece. É contra a súa vontade como a alma sepárase do corpo; e cando o fai, a súa queixa e a súa dor non son sen causa. 

23 de xaneiro de 2013

Parecer é mentir

Banda deseñada publicada en 2006 pola bruselense Dominique Goblet.

Nos conta un pouco a súa miserable vida afectuosa por medio de debuxos non moi bonitos.

Vale a pena velo.

F.D.M.

22 de xaneiro de 2013

AIRAS VEAZ [B 446]

AIRAS VEAZ [B 446]

Comprar quer'eu, Fernán Furado, muu
que vi andar mui gordo no mercado;
mais trage ja o alvaraz ficado,
Fernán Furado, no olho do cuu;
e anda ben, pero que fer'é d'unlha,
e dizen-me que trage ua espunlha,
Fernan Furado, no olho do cuu.

E, Don Fernán Furado, daquel muu
creede ben que era eu pagado,
senón que ten o alvaraz ficado,
Fernan Furado, no olho do cuu;
é caçurro, e vejo que rabeja
e ten espunlha de carne sobeja,
Fernán Furado, no olho do cuu.

21 de xaneiro de 2013

20 de xaneiro de 2013

DIEGO PEZELHO [B 1592 / V 1124]

DIEGO PEZELHO [B 1592 / V 1124]

Meu senhor arcebispo, and'eu escomungado,
porque fiz lealdade: enganou-mi o pecado,
soltade-m', ai, senhor,
e jurarei, mandado, que seja traedor.

Se traiçón fezesse, nunca vo-la diría;
mais, pois fiz lealdade, vel por Santa María,
soltade-m', ai, senhor,
e jurarei, mandado, que seja traedor.

Per mia malaventura, tive un castelo en Sousa
e dei-o a seu don'e tenho que fiz gran cousa:
soltade-m', ai, senhor,
e jurarei, mandado, que seja traedor.

Per meus negros pecados, tive un castelo forte
e dei-o a seu dono, e hei medo da morte.
Soltade-m', ai, senhor,
e jurarei, mandado, que seja traedor.

19 de xaneiro de 2013

20.000 leguas de viaxe baixo os mares (CIX)


Unha lixeira pendente conduciunos a un fondo accidentado, a unha profundidade dunhas quince brazas.
Aquel fondo difería moito do que visitara durante a miña primeira excursión baixo as augas do océano Pacífico. Nin area fina, nin pradarías submarinas, nin bosques peláxicos. Recoñecín inmediatamente a marabillosa rexión a que nos conducía aquel día o capitán Nemo. Era o reino do coral.
Entre os zoófltos e na clase dos alcionarios figura a orde dos gorgónidos, que inclúe ás gorgonias, as isis e os coralarios. É a este último grupo ao que pertence o coral, curiosa sustancia que foi alternativamente clasificada nos reinos mineral, vexetal e animal. Utilizada como remedio polos antigos e como xoia ornamental polos modernos, a súa definitiva incorporación ao reino animal, feita polo marsellés Peysonnel, data tan só de 1694.
O coral é unha colonia de pequenísimos animais unidos entre si por un polípero calcáreo e ramificado de natureza quebradiza. Estes pólipos teñen un xerador único que os produce por brotes. A súa vida comunal non lles dispensa de ter unha existencia propia. É, pois, unha especie de socialismo natural.
Eu coñecía os últimos estudos feitos sobre este curioso zoófito que se mineraliza ao arborizarse, segundo a moi atinada observación dos naturalistas, e nada podía ter maior interese para min que visitar un deses bosques petrificados que a natureza plantou no fondo do mar.
Cos aparellos Ruhmkorff en funcionamento, camiñamos ao longo dun banco de coral en vía de formación, que, co tempo, chegará a pechar un día esta zona do océano índico. O camiño estaba bordeado de inextricables espesuras formadas polo entrelazamiento de arbustos coroados por floreciñas de brancas corolas en forma de estrela. Pero a diferenza das plantas terrestres, aquelas arborescencias, fixadas ás rocas do chan, dirixíanse todas de arriba abaixo.
A luz producía marabillosos efectos entre aquelas polas tan vivamente coloreadas. Baixo a ondulación das augas parecían tremer aqueles tubos membranosos e cilíndricos, que me ofrecían a tentación de coller as súas frescas corolas ornadas de delicados tentáculos, recentemente abertas unhas, apenas nacentes outras, que os peixes rozaban ao pasar como bandadas de paxaros. Pero bastaba que achegase a man a aquelas flores vivas, como sensitivas, para que a alarma percorrese a colonia. As corolas brancas se replegaban nos seus estoxos vermellos, as flores desvanecíanse ante os meus ollos, e a «matogueira» transformábase nun bloque pétreo.
O azar puxérame en presenza dunha das máis preciosas mostras deste zoófito. Aquel coral era tan valioso como o que se pesca no Mediterráneo, ao longo das costas de Francia, Italia e do Norte de África. Polos seus vivos tons, xustificaba os poéticos nomes de flor e espuma de sangue que dá o comercio aos seus máis fermosos produtos.
O coral chega a venderse até a cincocentos francos o quilogramo, e o que alí tiña ante os meus ollos faría a fortuna dun gran número de xoieiros. A preciosa materia, mesturada a miúdo con outros políperos, formaba eses conxuntos inextricables e compactos que se coñecen co nome de «macciota», e entre os cales puiden ver admirables especímenes de coral rosa.
Pero pronto as «matogueiras» se espesaron e creceron as formacións arbóreas, abríndose ante nós verdadeiros soutos petrificados e longas galerías dunha arquitectura fantástica. O capitán Nemo penetrou por unha delas ao longo dunha suave pendente que nos conduciu a unha profundidade de cen metros. A luz das nosas lanternas arrincaba ás veces máxicos efectos das rugosas asperezas daqueles arcos naturais e das pechinas que semellaban lucernas ás que facía refulxir con vivos centelleos. Entre os arbustos de coral vin outros pólipos non menos curiosos, melitas, iris con ramificacións articuladas, matoxos de coralinas, unhas verdes e outras vermellas, verdadeiras algas enquistadas nas súas sales calcáreas, ás que os naturalistas aloxaron definitivamente, tras longas discusións, no reino vexetal. Un pensador dixo que quizá se ache alí o límite real a partir do cal a vida empeza a saír do soño da pedra, sen por iso liberarse totalmente e aínda do seu rudo punto de partida».
Ao cabo de dúas horas de marcha chegaramos a unha profundidade duns trescentos metros, é dicir, ao límite extremo da formación da coral. Alí non existía xa nin a illada «matogueira» nin o «bosqueciño» de monte baixo. Era o dominio do bosque inmenso, das grandes vexetacións a minerais, das enormes árbores petrificadas, reunidos por guirnaldas de elegantes plumarias, esas lianas mariñas, cunha beleza que realzaban os seus matices de cor e os seus escintileos fosforescentes. Andabamos facilmente baixo os altos ramaxes perdidos na escuridade das augas, mentres aos nosos pés, as tubíporas, as meandrinas, as astreas, as fungias, as cariófilas, formaban un tapiz de flores sementado de xemas resplandecentes.
Que indescritible espectáculo! Ah! Non poder comunicar as nosas sensacións! Acharse aprisionado nunha gaiola de metal e de vidro! Vernos imposibilitados para comunicarnos entre nós! Ah, non poder vivir a vida deses peixes que poboan o líquido elemento, ou mellor aínda, a deses anfibios que, durante longo tempo, poden percorrer ao albedrío do seu antollo o dobre dominio da terra e da auga!

18 de xaneiro de 2013

Inicio de Niño De Avispas, de Agatha Christie


John Harrison saíu da casa e quedou un momento na terraza fronte ao xardín. Era un home alto de rostro delgado e cadavérico. Mais o seu aspecto lúgubre suavizábase ao sorrir, mostrando entón algo moi atractivo.
Harrison amaba o seu xardín, cunha visión inmellorable naquel atardecer de agosto, asollado e lánguido. As rosas lucían toda a súa beleza e os guisantes doces perfumaban o aire.
Un familiar chirrido fixo que Harrison volvese a cabeza. O asombro reflectiuse no seu aspecto, pois a pulcra figura que avanzaba polo carreiro era a que menos esperaba.
-Que alegría! -exclamou Harrison-. Se é monsieur Poirot!
En efecto, alí estaba Hécules Poirot, o sagaz detective.
-Eu en persoa. En certa ocasión díxome: "Se algunha vez pérdese naquela parte do mundo, veña a verme." Aceptei a súa invitación, lémbrao?
-Estou encantado -asegurou Harrison sinceramente-. Senta e beba algo.
A súa man hospitalaria sinaloulle unha mesa no pórtico, onde había diversas botellas.
-Grazas -repuxo Poirot deixándose caer nunha cadeira de brazos de vimbia -. Por casualidade non ten xarabe? Non, xa vexo que non. Ben, sirvame un pouco de soda, por favor, whisky non -a súa voz fíxose plañideira mentres lle servían -. Cáspita, os meus bigotes están lacios! Debe de ser a calor.
-Que lle trae a este tranquilo lugar? -preguntou Harrison mentres se acomodaba noutra cadeira de brazos -. É unha viaxe de pracer?
-Non, mon ami; negocios.
-Negocios? Neste apartado recuncho?
Poirot asentiu gravemente.
-Si, amigo meu; non todos os delitos teñen por marco as grandes aglomeracións urbanas.
Harrison riu.
-Imaxino que fun algo simple. Que clase de delito investiga vostede por aquí? Bo, se podo preguntar.
-Claro que si. Non só gústame, senón que tamén lle agradezo as súas preguntas.
Os ollos de Harrison reflectían curiosidade. A actitude do seu visitante denotaba que lle traía alli un asunto de importancia.
-Di que se trata dun delito? Un delito grave?
-Un dos máis graves delitos.
-Seica un ...?
-Asasinato -completou Poirot.
Tanto énfase puxo na palabra que Harrison sentiu sobrecollido. E por se isto fose pouco as pupilas do detective permanecían tan fixamente cravadas nel, que o aturdimiento invadiulle. Ao fin puido articular:
-Non sei que ocorrese ningún asasinato aquí.
-Non -dixo Poirot-. Non é posible que o saiba.
-Quen é?
-De momento, ninguén.
-Que?
-Xa lle dixen que non é posible que o saiba. Investigo un crime aínda non executado.

17 de xaneiro de 2013

Aforismos de Leonardo

86.- Oh, animal monstruoso, canto mellor sería para os homes que volveses ao inferno! Pola túa culpa as grandes selvas quedarán espidas das súas vexetacións e infinitos animais perderán a vida!

16 de xaneiro de 2013

Bordados

   Banda deseñada publicada en 2003 pola iraní Marjane Satrapi, máis coñecida por escribires anteriormente a novela autobiográfica Persépolis, tamén mediante debuxos.

   O seu bisavó foi Ahmad Shah, último representante da dinastía Kayar, deposto en 1925 por Reza Pahlavi, pai do que sería o úlitmo Shah de Persia, asimesmo descoroado na revolución iraní de 1979, momento no cal sería proclamada a República. Esta revolución que alteraría tan profundamente os costumes dese país, foi vivida e sofrida por Marjane, de aí a importancia e valor da súa obra, a que se xuntan a súa gran sensibilidade, pensamento crítico e unha afinada sorna.

   Residente en París, é autora de tan só tres bandas deseñadas, publicadas en francés, sendo a terceira "Polo con ameixas", que data tamén do 2003, con edición castelán no 2005.

   En canto a Bordados, trátase dunha sobremesa de mulleres maruxas cuarentonas, e pra riba, contándose intimidades de todo tipo. É bastante graciosa a pesares de todo.

F.D.M.

15 de xaneiro de 2013

AIRAS NÚNEZ [B 883 / V 466]

AIRAS NÚNEZ [B 883 / V 466]

Desfiar enviaron ora de Tudela
filhos de Don Fernando a el-rei de Castela.
E disse el-rei logo: «Ide alá, Don Vela,
desfiade e mostrade por min esta razón:
se quiseren, por cambio do reino de León,
filhen por én Navarra ou o reino d'Arangón.

Aínda lhes fazede outra preitesía:
dar-lhes-hei por cambio quanto hei en Lombardía,
e aquesto lhes faço por partir perfía;
e faço gran dereito, ca meus sobrinhos son:
se quiseren, por cambio do reino de León,
filhen por én Navarra ou o reino d'Arangón.

E veed'ora, amigos, se prend'eu engano!
E fazede de guisa que seja sen meu dano;
se quiseren trégoa, dade-lha por un ano;
outorgo-a por min, e por eles Don Gastón:
se quiseren, por cambio do reino de León,
filhen por én Navarra ou o reino d'Arangón.

14 de xaneiro de 2013

13 de xaneiro de 2013

AFONSO EANES DO COTÓN [B 1588 / V 1120]

AFONSO EANES DO COTÓN [B 1588 / V 1120]

Ben me cuidei eu, María García,
en outro día, quando vos fodí,
que me non partiss'eu de vós assí
como me partí ja, mão vazía,
vel por serviço muito que vos fiz;
que me non destes, como x'homen diz,
sequer un soldo que ceass'un día.

Mais desta seerei eu escarmentado
de nunca foder ja outra tal molher,
se m'ant'algo na mão non poser,
ca non hei por que foda endoado;
e vós, se assí queredes foder,
sabedes como: ide-o fazer
con quen teverdes vistid'e calçado.

Ca me non vistides nen me calçades
nen ar sej'eu eno vosso casal,
nen havedes sobre min poder tal
por que vos foda, se me non pagades;
ante mui ben e máis vos én direi:
nulho medo, grado a Deus e a el-Rei,
non hei de força que me vós façades.

E, mia dona, quen pregunta non erra;
e vós, por Deus, mandade preguntar
polos naturaes deste logar
se foderan nunca en paz nen en guerra,
ergo se foi por alg'ou por amor.
Id'adubar vossa prol, ai, senhor,
c'havedes, grad'a Deus, renda na terra.

12 de xaneiro de 2013

20.000 leguas de viaxe baixo os mares (CVIII)

Debo confesar que me sentía excitado. Non sei por que vía eu unha certa conexión entre a enfermidade dun dos tripulantes e os acontecementos da véspera, e este misterio preocupábame case tanto como o enfermo. O capitán Nemo conduciume á popa do Nautilus e fíxome entrar nun camarote no que sobre un leito xacía un home duns corenta anos de idade, de aspecto enérxico. Era un verdadeiro prototipo do anglosaxón.
Ao inclinarme sobre el vin que non era simplemente un enfermo, senón un ferido. A súa cabeza, envolvida en vendaxes sanguinolentos, repousaba sobre unha dobre almofada. Retireille a vendaxe. O ferido mirábame fixamente, sen proferir unha soa queixa. A ferida era horrible. O cranio, machucado por un instrumento contundente, deixaba o cerebro ao descuberto. A sustancia cerebral sufrira unha profunda atrición e tiña sangue callado cunha cor parecida ao viño. Había á vez contusión e conmocion cerebrais. A respiración do enfermo era lenta. O seu rostro estaba axitado por espasmódicas contraccións musculares. A flegmasía cerebral era completa e provocaba xa a parálise da sensibilidade e do movemento.
O pulso do ferido era intermitente. Comezaban a arrefriarse as extremidades do corpo. Comprendín que a morte achegabase sen que fose posible facer nada por impedilo. Tras vendar ao ferido, dirixinme ao capitán Nemo.
-Como se produciu esta ferida?
-Que pode importar iso? -respondeu evasivamente o capitán-. Un choque do Nautílus rompeu unha das pancas da maquinaria e feriu a este home. Pero, dígame, como está?
Ao ver a miña vacilación en responder, o capitán díxome:
-Pode vostede falar libremente. Este home non comprende o francés.
Mirei novamente ao ferido e respondín:
-Vai morrer de aquí a dúas horas.
-Non hai nada que facer?
-Nada.
Puiden ver como se crispaban as mans do capitán Nemo, e como brotaban as bágoas dos seus ollos, que eu non crese feitos para chorar.
Durante algúns momentos seguín observando ao agonizante, cunha palidez que ía aumentando baixo a luz eléctrica que iluminaba o seu leito mortal. Miraba o seu rostro intelixente, asucado de prematuras engurras labradas talvez facía tempo pola desgraza, se non pola miseria.
Trataba de sorprender o segredo da súa vida nas últimas palabras que puidesen deixar escapar os seus beizos.
-Pode vostede retirarse, señor Aronnax -díxome o capitán Nemo.
Deixei ao capitán no camarote do agonizante e volvín ao meu, moi emocionado por aquela escena.
Durante todo o día sentín axitado por sinistros presentimentos. Durmín mal aquela noite, e nos momentos de duermevela crin ouvir afastados suspiros, e algo así como unha fúnebre salmodia. Sería aquilo unha pregaria de defuntos nesa lingua que eu non podía comprender?
Ao día seguinte, pola mañá, cando subín á ponte achei alí ao capitán Nemo. Nada máis verme díxome:
-Señor profesor, desexa facer hoxe unha excursión submarina?
-Cos meus compañeiros?
-Se queren.
-Estamos ás súas ordes, capitán.
-Vaian, pois, a porse as súas escafandras.
Nada me dixo do moribundo ou do morto. Fun a buscar a Ned Land e a Conseil, a quen participei a proposición do capitán Nemo. Conseil apresurouse a aceptar e, esta vez, o canadense mostrouse moi disposto a seguirnos.
Eran o oito da mañá. Media hora despois estabamos xa vestidos para ese novo paseo, e equipados dos dous aparellos de iluminación e de respiración. Abriuse a dobre porta, e, acompañados do capitán Nemo, ao que seguían doce homes da tripulación, puxemos o pé a unha profundidade de dez metros sobre o chan firme no que repousaba o Nautilus.

11 de xaneiro de 2013

Inicio de CARNE DE CANÓN, de Sergio Gaut Vel Hartman

CARNE DE CANÓN

Convocárono mediante unha telegrama moi formal, pero el sentiuse coma se arrincárono da cama, espido e sen a dentadura postiza.
Concentrárono, xunto cun centenar de homes como el, nunha barraca maloliente; déronlles roupa adecuada, fusiles láser, algunhas granadas e paquetes de tabletas alimenticias. Ao monte, non me importan os seus achaques, gritoulles o sarxento; isto é unha guerra.
Unha guerra en serio, díxose; pero, contra quen?
Ensináronlle a usar a arma. O fusil láser non era unha arma especialmente sofisticada.
Non tiña nada que ver coas miniatómicas, as beluga ou a bomba de pánico. Era unha forma desenvolvida das armas convencionais que poden verse no Museo dos Horrores. Pero de todos os xeitos estaba preparado para matar. Dixéronlle que se inventou unha nova clase de guerra porque soster unha guerra nuclear era impensable. Non somos imbéciles como os gobernantes do pasado, dicían os carteis pegados nas paredes das cidades; asinado: o Goberno. Finalmente comprendérono. Unha vez que a espiral queda fóra de control e os conflitos rexionais transfórmanse en globais... A cuarta realmente pelexaríase con garrotes. Así que os bandos decidiron, de común acordo, como corresponde á xente civilizada usar os garrotes na terceira.
Nada de mísiles, ojivas nucleares, submarinos e portaviones atómicos, cazas supersónicos e bombardeiros de gran autonomía de voo.
Adestrárono como infante. Fusil láser e bayoneta calada.
Unha guerra non resulta crible nin estimulante sen mortos, feridos e mutilados.

10 de xaneiro de 2013

Aforismos de Leonardo

85.- Inspirará infinitas traizóns; arrastrará a todos os homes a cometer asasinatos, roubos e perfidias; sementará a sospeita entre os partidarios, arrebatará o estado ás cidades libres, quitará a moitos a vida, porá a mal aos homes entre si con moitos artificios, enganos e traizóns.

9 de xaneiro de 2013

Sen noticias de Gurb

   A dous días do setenta cumpleanos do seu autor, Eduardo Mendoza, o libro traído hoxe é a súa hilarante comedia "Sen noticias de Gurb" escrita en 1991.

   Dous alieníxenas chegan á Terra, exactamente a Barcelona, cunha misión descoñecida para nós, un chámase Gurb e o outro non se sabe, pero será o protagonista da obra intentado atopar ó primeiro, malia que sen moita ansia, pois o mundo iralle parecendo pouco a pouco máis emocionante que dar co seu colega, de sexualidade dudosa, o cal se perderá na cidade transformado nunha muller medio fulana (os alieníxenas teñen o poder de adoptar a apariencia dos humanos, e cada día adoptan unha distinta segundo o seu humor e malévolos plans). Máis tarde descobriremos que preferiría o disfraz de fulana enteira.

   Cada día o alieníxena sen nome escribirá un diario, que será o que lexamos nós, describindo as súas desenfreadas aventuras e perversos pensamentos sobre todo o que lle acontece no misterioso e ridículo mundo dos humanos.

   A pesar das súas boas intencións e do seu afán de, se non integrarse na sociedade, polo menos pasar o máis desapercibido posible, este propósito costaralle infinitamente, coma se testemuñará na cantidade de veces que acabará en comisaría ou na triste cama do seu cuartucho, en vez da da súa veciña.  A última frase que escribirá antes de acostarse, se e que non está moi borracho para elo, como xeralmente ocurre, é: sen noticias de Gurb.

    O libro publicouse inicialmente por partes no diario O Pais e máis tarde pasaría a formato libro, sen moitas expectativas de ventas para o autor, que se vería abraiado polo erro da súa predicción, pois sería un dos seus libros máis afamados e traducidos.

F.D.M.

8 de xaneiro de 2013

O BERRO DAS PEDRAS de Xosé María Díaz Castro

Irios ou ártabros, bergantiños ou caránicos, ¡ei!
¡Ninguén veu a Lumieira, mesturada coa lus do cotián mencer!
O milagre veu a vós coma o vento que vén pisando a herba,
¡e as vacas de Breogán nin siquera ergueran a cabeza!
Sant Iago esvarou pra Galiza coma o sangue dentro dunha vea...
Lumen ad revelationem! Vila acesa no monte esquencido,
relucían os louros pagaos contra a Noite lastrada de ídolos:

6 de xaneiro de 2013

Cantigueiro de Nadal

Déano-lo aguinaldo
anque sea pouco
un bo bacalao
e mais metá doutro,
de postres compota
e tamén castañas
boenas e bien grandes
un molete enteiro
e un queixo de Flandes.

Diolo pague, Señora,
Dios queira que d'hoxe un ano
me dea usté el aguinaldo
con sus queridiñas manos.

5 de xaneiro de 2013

20.000 leguas de viaxe baixo os mares (CVII)


24. O reino da coral
Ao día seguinte, esperteime coa cabeza singularmente despexada, e vin con sorpresa que me achaba no meu camarote. Os meus compañeiros estaban tamén reintegrados ao seu sen darse conta, como eu. E tamén como eu, ignoraban o ocorrido nesa noite. Para desvelar o misterio, só podía confiar no azar do porvir.
A idea de saír do camarote levoume a preguntarme se me acharía preso ou libre novamente.
Libre por completo.
Abrín a porta, percorrín os corredores e subín a escaleira central. As escotillas, pechadas a véspera, estaban abertas. Cheguei á plataforma, onde xa estaban, esperándome, Ned e Conseil. Ás miñas preguntas responderon dicindo que non sabían nada. Sorprendéralles acharse no seu camarote, ao espertarse dun pesado soño que non deixara neles lembranza algunha.
O Nautilus estaba tan tranquilo e tan misterioso como sempre, navegando pola superficie das ondas a unha marcha moderada. Nada parecía cambiar a bordo.
Ned Land observaba o mar cos seus ollos penetrantes. Non había nada á vista. O canadense non sinalou nada novo no horizonte, nin vea nin terra.
Sopraba unha sonora brisa do Oeste, que encrespaba ao mar en longas ondas, sometendo ao Nautilus a un sensible abalo.
Tras renovar o seu aire, o Nautilus mergullouse a unha profundidade media de quince metros, ao obxecto, ao parecer, de poder emerxer rapidamente á superficie, operación que, contra toda costume, practicouse en varias ocasións durante aquela xornada do 19 de xaneiro. En todas elas, o segundo subía á plataforma e pronunciaba a súa frase habitual.
O capitán Nemo non apareceu durante toda a mañá. O único membro da tripulación a quen vin foi ao steward, que me serviu a comida coa súa exactitude e mutismo de costume.
Cara ás dúas da tarde achábame no salón, ocupado en clasificar as miñas notas, cando apareceu o capitán. Ao meu saúdo respondeu cunha inclinación case impercetible, sen dirixirme a palabra. Volvín ao meu traballo, esperando que me dese quizá algunha explicación sobre os acontecementos da noite anterior, pero non me dixo nada. Mireille. O seu rostro denunciaba a fatiga, os seus ollos arroibados non foran refrescados polo soño. Toda a súa fisonomía expresaba unha profunda tristeza, un sentimento de pesadumbre real. Ía e viña, sentaba e incorporábase, tomaba un libro ao azar para deixalo deseguido, consultaba os seus instrumentos sen tomar notas como adoitaba, e parecía non poder estar quieto nin un instante.
Ao fin achegouse a min e díxome:
-É vostede médico, señor Aronnax?
Era tan inesperada a súa pregunta, que quedei mirándolle sen responder.
-É vostede médico? -repetiu-. Sei que algúns dos seus colegas fixeron estudos de medicamento, como Gratiolet, Moquin-Tandon e outros.
-En efecto -dixen-. Son médico e practiquei durante varios anos como interno de hospitais, antes de entrar no Museo.
-Ben, moi ben.
A miña resposta satisfixo evidentemente ao capitán Nemo.
Ignorando cales puidesen ser as súas intencións, esperei que me fixese novas preguntas, reservándome para responderlle segundo as circunstancias.
-Señor Aronnax, aceptaría vostede asistir a un dos meus homes?
-Ten vostede un enfermo?
-Si.
-Estou á súa disposición.
-Sígame.

4 de xaneiro de 2013

Inicio de A ARBORE DA BOA MORTE, de Hector G. Oesterheld


María Santos pechou os ollos, afrouxou o corpo, acomodou as costas contra o brando tronco da árbore.
Estábase ben alí, á sombra daquelas follas transparentes que filtraban a luz avermellada do sol.
Carlos, o xenro, non podía facerlle un agasallo mellor para o seu aniversario.
Todo o día anterior traballara Carlos, limpando de malezas o lugar onde crecía a árbore. E fixera o sacrificio de madrugar aínda máis cedo que de costume para que, cando ela erguera, atopase instalado o banco ao pé da árbore.
María Santos sorriu agradecida; o tronco parecía rugoso e áspero, pero era suave, cedía á menor presión coma se estivese recheo de plumas. Carlos tivera unha gran idea cando se lle ocorreu plantalo alí, ao bordo do sementado.
Tuf-tuf-tuf. Até María Santos chegou o ruído do tractor. Por entre as pálpebras entrepechadas, a anciá mirou a Marisa, a súa filla, sentada no asento da máquina, á beira de Carlos. O brazo de Marisa descansaba na cintura de Carlos, as dúas cabezas estaban moi xuntas: seguro que facían plans para a nova casa que Carlos quería construír.
María Santos sorriu; Carlos era un bo home, un marido inmellorable para Marisa. Sorte que Marisa non casara con Larco, o enxeñeiro aquel: Carlos non era máis que un agricultor, pero era bo e sabía traballar, e non lles facía faltar nada.
Non lles facía faltar nada?
Unha punzada doída borrou o sorriso de María Santos. O rostro, vello de incontables engurras, vello de moitos soles e de moito traballo, nublouse. Non, Carlos podería facer feliz a Marisa e a Roberto, o fillo, que xa tiña 18 anos e estudaba medicamento por televisión. Pero nunca podería facela feliz a ela, a María Santos, a avoa...
Porque María Santos non se adaptaría nunca -había moito que renunciara a facelo- á vida naquela colonia de Marte.
De acordo con que alí se gañaba ben, que non lles faltaba nada, que se vivía moito mellor que na Terra, de acordo con que alí, en Marte, toda a familia tiña un porvir moito mellor; de acordo con que a vida na Terra era agora moi dura... De acordo con todo iso; pero, Marte era tan diferente!...

3 de xaneiro de 2013

Fragmento de MAL DE MOITAS de Manuel García Barros.

—E logo, ¿que te trai por aquí, Maripepa?
—E xa osté ve, señor: cando unha lle vén por cas do médeco é de suponer que non lle vai moi ben.
—Pois ti mala cara nona tes.
—Eso me lle di tamén miña nai, pero, polo que vexo, a miña cara engaña, señor.
—E é lástima que a túa engañe, Maripepa, que de verdá que a tes bonita.
—¡Bueno! Véñaseme con lerias...
—A ver, logo, muller, a ver que che pasa.
—Pois pásame que...
¿Que?
—Que... ¡Non sei que me pasa!
—E para eso vés xunto de min, para que cho diga.
—¡Bo! Eu o que sei é que estou mal; vaia, que non estou ben.
—Eche a mesma conta estar mal que non estar ben. ¿E que tal comes?
—Moi pouco, señor: hai cousa dun mes que para min non lle hai cousa boa.
—¿Cousa dun mes, dixeches? Pero gana tela.
—Gana, téñoa, pero empezó a comer e todo me aburre.
—¡Todo  che  aburre!  E  en  cámbeo  paréceche  que comerías con gusto algunha cousa que non tes.
—¡Equilicual! E despois que hai momentos que sinto unhas penas ¡unhas angústeas!...
—Penas, angústeas... ¡Boa señal!
—¿Señal de que, señor?
—De que estás mala, muller, de que estás mala.
—¡Ai, Dios mío! ¿E non sanarei?
—¡Has de sanar, muller, has! ¡Dios diante! Soilo que, hai que ter paciencia, que xa sabes ti que os males venen logo e poden non marchar tan axiña.
—¡Ai, Dios mío, que terei eu!

2 de xaneiro de 2013

2010: Odisea dous

   Segunda parte desta saga de Arthur C. Clarke que comezara no ano 1968 con "2001: Unha odisea espacial", da cal xa se fixo mención no blog.

   A historia continúa nove anos despois dos estranos acontecementos que levaron a David Bowman, tripulando a nave Descubrimento, a perderse máis aló das estrelas deixando coma única pista a inquietante frase : "Oh, meu Deus! Está cheo de estrelas!"

   Trátase agora pois de volver ó lugar do sinistro, o entorno satelitario de Xúpiter, e recuperar a nave abandoada xunto con toda a súa información, e xa de paso investigar o enorme monolito do cal se poden obter moitas respostas.

   Mais non todo será tan sinxelo. Para empezar, os donos da nave, estadounidenses, deberán competir cos rusos e cos chinos que voan xa para aló dispostos a abordala.

  Unha vez alá, terán que facer conta de HAL. É posible que o necesiten de novo, malia que enloquecera durante a ida.

   Tanto as leis físicas como a integridade mental dos tripulantes entrarán constantemente en dúbida.

   E é que aquel que fora unha vez David Bowman vaga agora polos universos transportanto con el únicamente o seu rastro de enerxía, utilizándoa un pouco como lle ven en gana.


   Se ben mencionara o autor que unha secuela do primeiro libro era totalmente imposible, en 1982 sae á luz esta continuación que se ben non tivo un impacto tan grande, malia ter tamén version cinematográfica, si que mantén alto o listón e vai fiando un mundo, ou universo, que dará pé a ainda outras dúas novelas máis.

F.D.M.


1 de xaneiro de 2013

Inicio de PANXOLINA de Fermín Bouza Brei

Noite das Noites en Belén!
Fun pegureiro no Portal,
levei un chifro de alcacén
e unha fogaza candeal.

Canto anxeliño a recrear!
Cantas estrelas de arredor!
E canta almiña a se salvar
ao pe do Neno Redentor!