31 de xullo de 2013

Inicio de O PALACIO DA ETERNIDADE, de BOB SHAW

Primeira Parte - Os humanos

A despeito de todos os seus esforzos, Tavernor era incapaz de permanecer no interior da súa vivenda cando o ceo encolerizaba.
A tensión nerviosa estivéralle facendo un nó no estómago durante toda a tarde e o traballo de reparación na turbina da embarcación fora crecendo en dificultades progresivamente, aínda que ben sabía que se debía simplemente a que a súa concentración estaba a fallar. Finalmente, deixou de lado o seu soldador de pistola e apagou as luces sobre o banco de traballo.
Inmediatamente produciuse un alboroto nervioso entre os enxaulados seres de ás de coiro, no lado oposto da longa habitación. Aquelas macizas criaturas parecidas a morcegos afectábanse moito e desgustáballes calquera súbito cambio na intensidade da luz. Tavernor aproximouse á gaiola, acariñándoa coas mans, sentindo os arames vibrar como cordas de arpa baixo os seus dedos. Aproximou o rostro á gaiola, aspirando o aire fresco que producía o bater das ás daquelas criaturas, proxectando os seus pensamentos cara a aqueles mamíferos chirriantes, de ollos prateados.
«Tede calma, amiguiños. Todo vai ben... Todo vai ben...»
O clamor existente no interior da gaiola cesou ao instante e as criaturas de ás de coiro volveron ás súas perchas, coas gotiñas de mercurio dos seus brillantes ollos mirándolle con indicios case de intelixencia.
«Iso está mellor», murmurou Tavernor, convencido de que as facultades telepáticas daquelas criaturas captarían o sentimento da súa amigable mensaxe.
Pechou a porta do taller tras el, cruzou o cuarto de estar e saíu do edificio dun só piso en que vivía naquela cálida noite de outubro. O ano en Mnemosyne tiña case cincocentos días, non existindo virtualmente estacións; pero os homes levaran o seu propio calendario ao espazo. Alá na Terra, no hemisferio norte, as árbores estarían a cambiar as súas follas a unha cor de cobre e ouro, e así ocorría en outubro en Mnemosyne e noutros cen mundos colonizados.
Tavernor comprobou o tempo no seu reloxo de pulseira. Menos de cinco minutos para irse.
Sacou a pipa do peto, cargouna cunhas húmidas e olorosas hebras de tabaco e acendeuna. As puntas das hebras xurdiron acendidas cara arriba e Tavernor presionounas coa xema do dedo endurecida polo traballo, acougándose a si mesmo cos ritos da paciencia. Apoiouse contra a parede da casa ás escuras mentres que o fume se esparcía polo aire da noite. Tavernor imaxinouse a fragrancia do tabaco chegando até os niños e agochos de aves e animais nos bosques circundantes, tratando de pensar que idea terían diso os seus habitantes. Apenas se tiveran un centenar de anos para afacerse á presenza humana no seu mundo e coa excepción dos de ás de coiro mantiveran unha reserva sombría e expectante.
Aos dous minutos antes de 0 horas, Tavernor dedicou a súa atención ao ceo. Os ceos do planeta Mnemosyne eran moi diferentes aos de calquera planeta que houbese xamais visitado. Moitas idades xeolóxicas antes, dúas grandes lúas orbitaran por eles achegándose unha á outra máis e máis até chegar a unha colisión. As trazas daquel cósmico impacto podían ser achadas por todos os cráteres; con todo, a maior evidencia residía no propio ceo. Todo un caparazón de fragmentos lunares - moitos deles aínda o bastante grandes para que, coa irregularidade da súa conformación, fosen visibles a primeira ollada en constante deriva sobre a suave luz das estrelas como fondo, formaban unha cortina que alcanzaba dun polo a outro. A pauta das súas brillantes formacións nunca se repetía a si mesma e como engadido ao espectáculo, achábase o feito de que aquela pantalla era o bastante densa para que se sucedese unha constante serie de eclipses. Conforme a sombra do planeta Mnemosyne desprazábase no espazo, grupos de pequenas lúas pasaban desde o branco aos demais cores do espectro até desvanecerse na negrura, para reaparecer despois e para repetir a mesma gama de cores á inversa. O total da luz equivalía, a unha lúa normal; pero como se achaba en forma difusa, procedendo de todos os lugares do ceo, non existían sombras, senón un ambiente suavemente prateado.
Nun ceo semellante, incluso unha estrela de primeira magnitude resultaba difícil de apreciar; pero Tavernor sabía exactamente onde mirar. Os seus ollos dirixíronse rapidamente á bela e esplendorosa luceciña vacilante da estrela Neilson. Case a sete anos luz de distancia, parecía perdida no calidoscopio do ceo nocturno de Mnemosyne; pero o seu insignificancia ía ser pronto unha cousa do pasado.
...

30 de xullo de 2013

Inicio de SÍNTOTE CHEGAR, de Salvador García-Bodaño

Síntote chegar pregoeira de ledicia
ata a soidade das miñas tardes
anguriosamente idénticas
no silencio mesto en que te agardo.

Síntote chegar, muller aínda recente,
dende o máis secreto dos teus peitos brancos
a esta fondura do meu ser deshabitado
onde é posíbel que ande a soar
algún canto antigo para o teu nome.

29 de xullo de 2013

Unha frase para empezar a semana

Vivimos cos nosos defectos igual que cos nosos cheiros corporais, non os percibimos, aínda que incomodan aos que viven connosco. 

Lambert

28 de xullo de 2013

Inicio de A LIGA DOS RUBIOS, de Conan Doyle

Fora eu a visitar ao meu amigo o señor Sherlock Holmes certo día de outono do ano pasado, e atopeimo moi encerellado en conversación cun cabaleiro ancián moi voluminoso, de face rubicunda e cabeleira dunha subida cor vermella.
Ía eu retirarme, desculpándome polo meu entremetimento, pero Holmes fíxome entrar bruscamente, e pechou a porta ás miñas costas.
-O meu querido Watson, non podía vostede vir en mellor momento -díxome con expresión cordial.
-Crin que estaba vostede ocupado.
-Estouno, e moitísimo.
-Entón podo esperar na habitación do lado.
-De ningunha maneira. Señor Wilson, este cabaleiro foi compañeiro e colaborador meu en moitos dos casos que maior éxito tiveron, e non me cabe a menor dúbida de que tamén no de vostede serame da maior utilidade.
O voluminoso cabaleiro fixo mención de porse en pé e saudoume cunha inclinación de cabeza, que acompañou dunha rápida mirada interrogadora dos seus olliños, medio afundidos en círculos de graxa.
-Tome asento no canapé -dixo Holmes, deixándose caer outra vez na súa cadeira de brazos, e xuntando as xemas dos dedos, como era a súa costume cando se achaba de humor reflexivo-. Dabondo sei, querido Watson, que vostede participa da miña afección a todo o que é raro e sáese dos convencionalismos e da monótona rutina da vida cotiá. Vostede demostrou o deleite que iso lle produce, como o entusiasmo que lle impulsou a escribir a crónica de tantas das miñas aventuras, procurando embelecelas até certo punto, se vostede permíte a expresión.
...

27 de xullo de 2013

2ª Parte de 20.000 leguas de viaxe baixo os mares (XXIV)

Non había resposta posible a esa pregunta. Dirixinme ao salón, despois de almorzar, e púxenme a traballar. Até as cinco da tarde estiven a redactar as miñas notas. Naquel momento sentín unha calor extrema, e atribuíndoo a unha indisposición persoal, quiteime as miñas roupas. Era incomprensible nas latitudes en que nos achabamos, e ademais, o Nautilus en inmersión non debía experimentar ningunha elevación de temperatura. Mirei o manómetro e vin que marcaba unha profundidade de sesenta pés, inalcanzable para a calor atmosférica. Continuei traballando, pero a temperatura elevouse até facerse intolerable. «Haberá lume a bordo?», pregunteime. Ía saír do salón, cando entrou o capitán Nemo. Achegouse ao termómetro, consultouno e volveuse cara a min.
-Corenta e dous graos -dixo.
-Xa me dou conta, capitán, e se esta calor aumenta non poderemos soportalo.
-Oh!, señor profesor, que a calor aumente depende de nós.
-Pode vostede moderalo a vontade?
-Non, pero podo afastarme do foco que o produce.
-É, pois, exterior?
-Si. Estamos nunha corrente de auga hervinte.
-É posible?
-Mire. Abríronse as portillas e vin o mar completamente branco en torno ao Nautilus. Un bulebule de vapores sulfurosos desenvolvíase no medio das augas que fervían coma se estivesen nunha caldeira. Apoiei a man nun dos cristais, pero a calor era tan intenso que houben de retirala.
-Onde estamos?
-Preto da illa Santorini, señor profesor -respondeume o capitán-, e precisamente na canle que separa a Nea Kamenni da Palea Kamenni. Quixen ofrecerlle o curioso espectáculo dunha erupción submarina.
-Eu cría que a formación destas novas illas terminara.
-Nada está nunca terminado nas paraxes volcánicos -respondeu o capitán Nemo-. O Globo está sempre sendo remodelado polos lumes subterráneos. Xa no ano 19 de nosa era, segundo Casiodoro e Plinio, apareceu unha illa nova, Theia a divina, no lugar mesmo en que se formaron estes illotes. Afundiuse logo no mar para reaparecer no ano 69, ata que se afundiu definitivamente. Desde entón aos nosos días o traballo plutónico quedou interrompido. Pero o 3 de febreiro de 1866, emerxeu un novo illote, ao que se deu o nome de George, no medio de vapores sulfurosos, preto de Nea Kamenni, á que quedou unida o 6 do mesmo mes. Sete días despois, o 13 de febreiro, apareceu o illote Afroesa, creando entre el e Nea Kamenni unha canle de dez metros de anchura. Eu estaba por aquí cando se produciu o fenómeno e puiden observar todas as súas fases. O illote Afroesa, de forma redondeada, medía trescentos pés de diámetro e tiña unha altura de trinta pés. Estaba composto por lavas negras e vítreas, con fragmentos feldespáticos. O 10 de marzo, un illote máis pequeno, chamado Reka, apareceu xunto a Nea Kamenni, e desde entón, o tres illotes, soldados entre si, non forman máis que unha soa illa.
-E esta canle no que estamos agora?
-Véxao aquí respondeume o capitán Nemo, mostrándome un mapa do arquipélago-. Como ve, inscribín nel os novos illotes.
-Pero esta canle acabará colmándose un día, non?
-É probable, señor Aronnax, pois desde 1866 xurdiron xa oito pequenos illotes de lava fronte ao porto San Nicolás de Palca Kamenni. É, pois, evidente, que Nea e Palea reuniranse un día non afastado. Se no medio do Pacífico son os infusorios os que forman os continentes, aquí son os fenómenos eruptivos. Mire vostede o traballo que está a se realizar baixo o mar.
Volvín ao cristal. O Nautilus parecía inmóbil. A calor era xa intolerable. Do branco o mar pasara a lume, coloración debida á presenza de sal de ferro. A pesar de que o salón estaba hermeticamente pechado, fora invadido por un cheiro sulfuroso absolutamente insoportable. Vía chamas escarlatas cunha vivacidade que apagaba o brillo da electricidade. Estaba a suar a mares, asfixiábame, ía cocerme. Si, sentíame literalmente cocido.
-Non podemos permanecer nesta auga hervinte -dixen ao capitán.
-Non, non sería prudente -respondeu o impasible capitán.
A unha orde do capitán Nemo, o Nautilus virou de bordo e afastouse daquel forno ao que non podía desafiar impunemente por máis tempo. Un cuarto de hora despois, respirabamos o aire libre, na superficie do mar. Ocorréuseme pensar entón que se Ned escollese esas paraxes como escenario da nosa fuga non poderiamos saír vivos dese mar de lume. Ao día seguinte, 16 de febreiro, abandonamos aquela rexión que, entre Rodas e Alexandría, ten fondos mariños de tres mil metros. Tras pasar ao longo de Cerigo e dobrar o cabo Matapán, o Nautilus deixaba atrás o arquipélago grego.

26 de xullo de 2013

AFONSO X [B 490 / V 73]

AFONSO X [B 490 / V 73]

Com'eu en día de Pascoa quería ben comer,
assí quería bõo son e ligeiro de dizer
pera meestre Joán.

Assí com'eu quería comer i de bõo salmón,
assí quería ao Avangelho mui pequena paixón
pera meestre Joán.

Assí como quería comer que me soubesse ben,
assí quería bõo son de seculorum amen
pera meestre Joán.

Assí com'eu bevería do bõo vinho d'Ouréns,
assí eu quería bõo son de O cunctipotens
pera meestre Joán.

24 de xullo de 2013

AFONSO X [B 487 / V 70]

AFONSO X [B 487 / V 70]

Pero da Ponte, par'o vosso mal
per ante o Demo do fogo infernal,
porque con Deus, o padr'espirital,
minguar quisestes, mal per descreestes.
E ben vej'ora que trobar vos fal,
pois vós tan louca razón cometestes.

E pois razon atán descomunal
fostes filhar, e que tan pouco val,
pesar-mi-á én, se vos pois a ben sal
ante o Diaboo, a que obedecestes.

E ben vej'ora que trobar vos fal,
pois vós tan louca razón cometestes.

Vós non trobades come proençal,
mais come Bernardo de Bonaval;
por ende non é trobar natural,
pois que o del e do Dem'aprendestes.


E ben vej'ora que trobar vos fal,
pois vós tan louca razón cometestes.

E por én, Don Pedr'en Vila Real,
en mao ponto vós tanto bevestes.

23 de xullo de 2013

Inicio de VIRXE LABREGA de Antón Tovar

1
Soñei un soño esta noite,
un soño que me namora:
a Virxe era nos ceos
unha campesiña moza.

Ó lonxe eu soñaba prados
de estrelas limpas e longas,
i a Virxe iba apañándoas
mentras segaba amorosa.

A Virxe sega nos campos
a herba de fina choiva,
fío a fío alma a alma,
cunha fouciña de rosas.

A Virxe, pura e divina,
nas celestiales congostras,
segaba orballo de almas
cun xeito de labradora.

22 de xullo de 2013

Unha frase para empezar a semana

Non perdamos nada do noso tempo; quizá os houbo máis belos, pero este é o noso. 

Jean-Paul Sartre

21 de xullo de 2013

MOBILIS IN MOBILI

Na entrada de ontes aparecía esta expresión.

É o lema do Nautilus, o aparello submariño ideado por Jules Verne e dirixido polo capitán Nemo na novela de aventuras 20.000 Leguas de Viaxe Baixo os Mares.

Podería ser traducido como: Movemento dentro dun elemento móbil, e prtende facer referencia á navegación dun submarino asucando entre as augas; un elemento que pode moverse dentro do medio que nunca para, que nunca descansa, que está en movemento constante. Dentro do mar.

Na edición francesa de 1871 da novela aparece a lema como "MOBILIS IN MOBILE" o cal é incorrecto.

Na edición de 1880 a inscrición aparece corrixida ("MOBILIS IN MOBILI"), pero a errata inicial estendeuse tanto que é máis fácil atopar unha edición co erro que sen o mesmo.

Na vosa biblioteca, tedes a edición corrixida ou a errónea? 

20 de xullo de 2013

2ª Parte de 20.000 leguas de viaxe baixo os mares (XXIII)

As súas entrañas, mesturadas co licor seminal das murenas, os miolos de pavo real e as linguas dos fenicópteros, compuñan ese prato divino que tanto gustaba ao emperador Vitelio. Outro habitante deses mares atraeu a miña atención e fíxome rememorar a Antigüedad. Era a rémora, que viaxa adherida ao ventre das quenllas. Ao dicir dos antigos, este pequeno peixe, encostado polo seu ventosa á quilla dun navío, podía deter a súa marcha, e un deles, ao reter así a nave de Antonio durante a batalla de Actium, facilitou a vitoria de Augusto. Do que depende o destino das nacións! Vin tamén admirables antias, pertencentes á familia dos pércidos, peixes sacros para os gregos, que lles atribúen o poder de expulsar aos monstros mariños das augas que frecuentaban; o seu nome significa ‘flor’, e o xustificaban polas súas cores bellísimas, que percorrían toda a gama do vermello, desde o rosa pálido até o brillo do rubí, e os fuxitivos reflexos que tornasolaban a súa aleta dorsal.
Os meus ollos non podían apartarse desas marabillas do mar, cando súbitamente viron unha insólita aparición. A dun home no medio das augas, un home cunha bolsa de coiro na súa cintura. Non era un corpo abandonado ao mar, era un home vivo que nadaba vigorosamente. O home apareceu e desapareceu varias veces. Ascendía para respirar na superficie e mergullaba novamente. Volvinme cara ao capitán Nemo, emocionado:
-Un home! Un náufrago! Hai que salvarlle custe o que custe!
O capitán non me respondeu e achegouse ao cristal. O home aproximouse tamén e, coa cara pegada ao cristal, mirábanos. Profundamente estupefacto, vin como o capitán Nemo facíalle un sinal. O mergullador respondeulle cun xesto da man, ascendeu inmediatamente á superficie e xa non volveu máis.
-Non se inquiete -díxome o capitán-. É Nicolás, do cabo Matapán, alcumado «O Peixe». É moi coñecido en todas as Cícladas. Un audaz mergullador. A auga é o seu elemento. Vive máis na auga que en terra, indo sen cesar dunha illa a outra e até a Creta.
-Coñécelle vostede, capitán?
-Por que non, señor Aronnax?
Dito iso, o capitán Nemo dirixiuse cara a un moble situado á esquerda do salón. Á beira do moble había un cofre de ferro cunha tapa que tiña unha placa de cobre coa inicial do Nautilus gravada, así como a súa divisa Mobilis in mobile. Sen preocuparse da miña presenza, o capitán abriu o moble, une especie de caixa forte, que contiña un gran número de lingotes. Eran lingotes de ouro. De onde procedían eses lingotes que representaban unha fortuna enorme? Onde obtivera ese ouro o capitán e que ía facer con el? Sen pronunciar unha palabra, miráballe. O capitán Nemo colleu un a un os lingotes e colocounos metodicamente no cofre de ferro até enchelo por completo. Eu avaliei o seu peso en máis de mil quilogramos de ouro, é dicir, nuns cinco millóns de francos.
Unha vez pechou o cofre, o capitán Nemo escribiu sobre a súa tapa unhas palabras que polos seus caracteres debían pertencer ao grego moderno. Feito isto, o capitán Nemo pulsou un timbre. Pouco despois, apareceron catro homes. Non sen esforzo, levaron o cofre do salón. Logo ouvín como o izaban por medio de pancas pola escaleira de ferro. O capitán Nemo volveuse cara a min:
-Dicía vostede, señor profesor?
-Non dicía nada, capitán.
-Entón, permítame desexarlle unha boa noite.
O capitán Nemo saíu. Eu volvín ao meu camarote, moi intrigado, como pode suporse. Tratei en balde de durmir. Buscaba unha relación entre a aparición do mergullador e ese cofre cheo de ouro. Logo, polos movementos de abalo e de cabeceo que facía o Nautilus, deime conta de que emerxera á superficie. Ouvín un ruído de pasos sobre a plataforma e supuxen que estaban a botar a canoa ao mar. Ouviuse o ruído do bote ao chocar co flanco do Nautilus, e logo foi o silencio. Dúas horas despois, reproducíronse os mesmos ruídos, as mesmas idas e vindas. A embarcación, izada a bordo, fora encaixada no seu alvéolo, e o Nautilus volveu mergullarse. Así, pois, eses millóns foran transportados ao seu destino. A que lugar do continente? Quen era o correspondente do capitán Nemo? Ao día seguinte, contei a Conseil e ao canadense os acontecementos daquela noite que tanto sobreexcitaban a miña curiosidade. Os meus compañeiros manifestáronse non menos sorprendidos que eu.
-Pero de onde saca eses millóns? -preguntou Ned Land.

19 de xullo de 2013

AFONSO X [B 485 / V 68]

AFONSO X [B 485 / V 68]

Pero da Pont'ha feito gran pecado
de seus cantares, que el foi furtar
a Cotón, que, quanto el lazerado
houve gran tempo, el x'os quer lograr,
e doutros muitos que non sei contar,
por que hoj'anda vistido e honrado.

E por én foi Cotón mal día nado,
pois Pero da Ponte herda seu trobar;
e mui máis lhi valera que trobado
nunca houvess'el, assí Deus m'ampar,
pois que se de quant'el foi lazerar
serve Don Pedro e non lhi dá én grado.

E con dereito seer enforcado
deve Don Pedro, porque foi filhar
a Cotón, pois-lo houve soterrado,
seus cantares, e non quis ende dar
uu soldo pera sa alma quitar
sequer do que lhi havía emprestado.


E por end'é gran traedor provado,
de que se ja nunca pode salvar,
come quen a seu amigo jurado,
bevendo con ele, o foi matar:
todo polos cantares del levar,
con os quaes hoj'anda arrufado.

E pois non ha quen no por én retar
queira, seerá oimais por min retado.

17 de xullo de 2013

Inicio de TARDE, de Salvador García-Bodaño

Hoxe está de aniversario Salvador García-Bodaño, asi que traemos un texto de él

Dende o seu berce silandeiro
a lúa
aluma soidades como pazos...

(Xa medraron todos os nenos
que xogaban á estornela.)

No aire queren tremar aínda
os risos da infancia
mais xa é tarde...

16 de xullo de 2013

COMA VENTOS FUXIDOS de Xosé María Díaz Castro

Estes non son poemas, nin cimentos
de poemas siquera. Son fragmentos
de min mesmo perdidos,
coma ventos fuxidos,
por antigos camiños esquencidos:
¡Díaz Castro perdido no traxeito
dun recordo moi longo, recolleito
por un anxo e salvado
nalgún intre de amor desesperado!

15 de xullo de 2013

Unha frase para empezar a semana

Todas as paixóns son boas cando un é dono delas, e todas son malas cando esclavizan. 

Rousseau

14 de xullo de 2013

1000 entradas no Blog

Ontes publicamos neste blog a entrada mil. Vai xa para tres anos que fixemos o cambio de blog e iniciamos esta andaina coa publicación diaria dun breve texto literario ou cultural. Ao principio con certas axudas institucionais e segundo foi avanzando a crise sen que houbese aportacións económicas. Grazas aos nosos colaboradores aquí seguimos... e que sexa por moito tempo mais.

Eu quixen e quero que a fala galega durase e continuase, porque a duración da fala é a única posibilidade de que nós duremos como pobo. Eu quixen que Galicia continuase e, ao lado da patria terrenal, da patria que son a terra e os mortos, haxa estoutra patria que é a fala nosa. Se de min algún día, despois de morto, se quixese facer un eloxio, e eu estivese dando herba na terra nosa, podería dicir a miña lápida: "Eiquí xaz alguén que coa súa obra fixo que Galicia durase mil primaveras máis".

Alvaro Cunqueiro

13 de xullo de 2013

2ª Parte de 20.000 leguas de viaxe baixo os mares (XXII)

-Entón, señor Aronnax, posto que Conseil non existe, discutámoslo entre os dous. Eu falei xa e vostede ouviume. Que ten que responder?
Era evidente que había que concluír e repugnábame recorrer a máis evasivas.
-Amigo Ned, velaquí a miña resposta. Ten vostede razón, e os meus argumentos non resisten aos seus. Non podemos contar coa boa vontade do capitán Nemo. A máis elemental prudencia lle prohibe pornos en liberdade. Pola contra, a prudencia esixe que aproveitemos a primeira ocasión de evadirnos do Nautilus.
-Ben, señor Aronnax, iso é falar razoablemente.
-Con todo, quero facer unha observación, unha soa. É mester que a ocasión sexa seria. É preciso que a nosa primeira tentativa de evasión teña éxito, pois se se aborta, non teremos a oportunidade de achar unha segunda ocasión, e o capitán Nemo non nos perdoará.
-Iso é moi sensato -respondeu o canadense-. Pero a súa observación é aplicable a toda tentativa de fuxida, xa sexa dentro de dous anos ou de dous días. Daquela a cuestión continúa sendo esta; se se presenta unha ocasión favorable, hai que aproveitala.
-De acordo. E agora, dígame, Ned, que é o que entende vostede por unha ocasión favorable?
-A que nos depararía a proximidade do Nautilus a unha costa europea nunha noite escura.
-E trataría vostede de escapar a nado?
-Si, se estivésemos a escasa distancia da beira e se o navío flotase na superficie. Non, se estivésemos demasiado afastados e co barco entre dúas augas.
-E nese caso?
-Nese caso, trataría de apoderarme da canoa. Se como hai que manobrar para iso. Introduciriámosnos no interior, e unha vez quitados os parafusos, remontariamos á superficie sen que tan sequera o temoneiro, situado a proa, désese conta da nosa fuxida.
-Ben, Ned. Pois agardemos esa ocasión, pero non esqueza que un fracaso sería a nosa perdición.
-Non o esquecerei, crea.
-E agora, Ned, quere coñecer a miña opinión sobre o seu proxecto?
-Naturalmente, señor Aronnax.
-Pois ben, penso, non digo espero, que esa ocasión favorable non vai presentarse.
-Por que?
-Porque o capitán Nemo non pode ignorar que non renunciamos á esperanza de recuperar a nosa liberdade, e por tanto manterase en garda, sobre todo nas proximidades das costas europeas.
-Estou de acordo co señor -dixo Conseil.
-Xa veremos -respondeu Ned Land, que movía a cabeza nun xesto de determinación.
-E agora, Ned, deixemos isto. Nin unha palabra máis sobre iso. O día que estea vostede disposto, diránolo e nós seguirémoslle. Déixoo nas súas mans.
Así terminou esta conversación, que habería de ter máis tarde tan graves consecuencias. Debo dicir que os feitos pareceron confirmar as miñas previsións, para desesperación do canadense. Desconfiaba de nós o capitán Nemo neses mares tan frecuentados, ou queria simplemente non ofrecerse á vista dos numerosos barcos de todas as nacionalidades que asucan o Mediterráneo? Ignóroo, pero o certo é que se mantivo a maior parte do tempo en inmersión e a gran distancia da costa. Cando emerxía, facíao tan só minimamente, asomando a cabina do temoneiro, pero con máis frecuencia mergullábase a grandes profundidades, pois entre o arquipélago grego e o Asia Menor non achabamos fondo a dous mil metros. Así, só souben da proximidade da illa de Cárpatos, unha das Espórades, polo verso de Virxilio que me recitou o capitán Nemo á vez que pousaba o seu dedo nun punto do planisferio:
Est in Carpathio Neptuni gurgite vates Caeruleus Proteus... 
Era, en efecto, a antiga residencia de Proteo, o vello pastor dos rabaños de Neptuno, e a actual illa de Escarpanto, situada entre Rodas e Creta. Tan só puiden ver o seu basamento granítico a través dos cristais do salón. Ao día seguinte, 14 de febreiro, decidín empregar algunhas horas en estudar os peixes do arquipélago, pero por un motivo descoñecido as portillas permaneceron hermeticamente pechadas. Pola dirección do Nautilus observei que marchaba cara a Candía, a antiga illa de Creta. No momento en que embarquei abordo do Abraham Lincoln, a poboación da illa acababa de sublevarse contra o despotismo turco. Ignoraba absolutamente o que acontecera con esa insurrección, e non era o capitán Nemo, privado de toda comunicación con terra firme, quen puidese informarme. Non fixen, pois, ningunha alusión a tal acontecemento cando, pola tarde, acheime a soas con el no salón. Por outra banda, pareceume taciturno e preocupado. Logo, contrariamente aos seus costumes, ordenou abrir as dúas portillas do salón e indo dunha a outra observou atentamente o mar. Con que fin? Era algo que non podía eu adiviñar, e pola miña banda púxenme a observar os peixes que pasaban ante os meus ollos. Entre outros moitos vin eses gobios citados por Aristóteles e vulgarmente coñecidos co nome de lochas de mar, que se atopan particularmente nas augas salgadas próximas ao delta do Nilo.
Preto deles evolucionaban pagros semifosforescentes, especie de esparos aos que os exipcios colocaban entre os animais sacros, e cuxa chegada ás augas do río, anunciadora do seu fecundo desbordamento, era celebrada con cerimonias relixiosas. Vin tamén uns déntalos de tres decímetros de lonxitude, peixes óseos de escamas transparentes, dunha cor lívido mesturado con manchas vermellas; son grandes devoradores de vexetais mariños, o que lles dá ese gusto exquisito tan apreciado polos gastrónomos da antiga Roma, que os pagaban a alto prezo.

12 de xullo de 2013

Inicio de O OBSERVADOR

O OBSERVADOR
Xullo de Miguel

Rheim estaba triste e, curiosamente, só. Había moito tempo que non tiña ningunha compaña, pero agora a súa tarefa terminara. Rheim era, fora até entón, o "Observador da Nova Humanidade". Os seus nomeáranlle antes de irse cara aos límites das estrelas.

Os antepasados de Rheim foran humanos, os últimos humanos da súa estirpe, unha  estirpe que se extinguiu hai algúns anos, hai algúns miles de millóns de anos... 

Aprendeuno na súa infancia.

11 de xullo de 2013

Aforismos de Leonardo

111.- Onde entra a ventura, a envexa ponlle asedio e o combate. 
Cando nos abandona, déixanos a dor e o arrepentimento. 

10 de xullo de 2013

AFONSO X [B 484 / V 67]

AFONSO X [B 484 / V 67]

Fui eu poer a mão noutro día
a ua soldadeira no conón,
e disse-m'ela: «Tolhede-a, ladrón,
ca non é ést'a ..........................................
......................................... Nostro Senhor
paixón, mais é-xe de min, pecador,
por muito mal que me lh'eu merecí.

U a voz começastes, entendí
ben que non era de Deus aquel son,
ca os pontos del no meu coraçón
se ficaran, de guisa que logu'i
cuidei morrer, e dix'assí: "Senhor,
beeito sejas tu, que sofredor
me fazes deste marteiro par ti!"».


Quixera-m'eu fogir logo d'alí,
e non vos fora muito sen razón,
con medo de morrer e con al non,
mais non pudi (tan gran coita sofrí);
e dixe logu'entón: "Deus, meu Senhor,
esta paixón sofro por teu amor,
pola túa, que sofresti por min".

Nunca, de-lo día en que eu nací,
fui tan coitado, se Deus me perdón;
e, con pavor, aquesta oraçón
comecei logo e dixe a Deus assí:
"Fel e azedo bevisti, Senhor,
por min, mais muit'ést'aquesto peior
que por ti bevo nen que recebí.

E por én, ai, Jesucristo, Senhor,
en juízo, quando ante ti for,
nembre-ch'esto que por ti padecí!".

9 de xullo de 2013

Fragmento de Memorias de Tains, de Gonzalo R. Mourullo

CARTA DE UN AMIGO
Meu bon amigo:
Supóñote xa enterado de todo o que sucedeu. Non embargantes, quero contarcho todo eu, por- que sei que, diste xeito, rematarás comprendéndoo. Supoño tamén que serán varias as versións que aboian por isa boa sociedade, da que tanto ti como eu temos tantas prevencións. Pero o certo é que todo foi así:
...

7 de xullo de 2013

AFONSO X [B 481 / V 64]

AFONSO X [B 481 / V 64]

Joán Rodríguiz foi esmar á Balteira
sa midida, per que colha sa madeira;
e diss'ele: «Se ben queredes fazer,
de tal midid'a devedes a colher,
assí e non meor, per nulha maneira».

E disse: «Esta é a madeira certeira,
e, demais, non na dei eu a vós sinlheira;
e, pois que s'en compasso ha de meter,
atán longa deve toda de seer,
que vaa per antr'as pernas da'scaleira.

A Maior Moniz dei ja outra tamanha,
e foi-a ela colher logo sen sanha;
e Mari'Aires feze-o logo outro tal,
a Alvela, que andou en Portugal;
e ja i a colheron ena montanha».

E diss': «Esta é a midida d'Espanha,
ca non de Lombardía nen d'Alamanha;
e, porque é grossa, non vos seja mal,
ca delgada pera gata ren non val;
e desto mui máis sei eu ca Abondanha».

6 de xullo de 2013

2ª Parte de 20.000 leguas de viaxe baixo os mares (XXI)

6. O arquipélago grego 

Ao día seguinte, 12 de febreiro, ao despuntar o día, o Nautilus emerxeu á superficie. Eu precipiteime á plataforma. A tres millas, ao Sur, debuxábase vagamente a silueta de Pelusa. Un torrente leváranos dun mar a outro. Pero ese túnel, de fácil descenso, debía ser impracticable en sentido oposto. Cara ás sete da mañá, Ned e Conseil uníronse a min na plataforma. Os dous inseparables compañeiros durmiran tranquilamente, sen preocuparse das proezas realizadas mentres tanto polo Nautilus. O canadense dirixiuse a min e preguntoume cun ton burlón:
-Que, señor naturalista, e ese Mediterráneo?
-Estamos a flotar na súa superficie, amigo Ned.
-Como! Así que esta mesma noite! -exclamou Conseil.
-Si, esta mesma noite, nalgúns minutos, franqueamos ese istmo infranqueable.
-Non mo creo -respondeu o canadense.
-Pois se equivoca, señor Land. Esa costa baixa que se redondea cara ao Sur é a costa exipcia.
-A outro con esas, señor -replicou o testarudo canadense.
-Posto que o señor afírmao, Ned, hai que crer ao señor.
-Ademais, Ned, o capitán Nemo fíxome a honra de convidarme a ver o seu túnel. Estiven ao seu lado, na cabina do temoneiro, mentres el mesmo dirixía ao Nautilus a través do estreito paso.
-Ouiu vostede, Ned? -dixo Conseil.
-Vostede, que ten tan boa vista -engadín-; pode ver desde aquí os diques de Port-Said que se internan mar dentro. O canadense mirou atentamente.
-En efecto, ten vostede razón, señor profesor, e o seu capitán é un home extraordinario. Estamos no Mediterráneo. Ben. Charlemos, pois, se lle parece, dos nosos asuntos, pero sen que ninguén poida ouvirnos.
Comprendín a intención do canadense. En todo caso, pensei que máis valía falar, posto que así o desexaba, e fómonos o tres a sentarnos preto do fanal, onde estariamos menos expostos ás salpicaduras das ondas.
-Escoitámos, Ned -díxenlle-, que é o que ten vostede que comunicarnos?
-O que teño que comunicar é moi sinxelo. Estamos en Europa, e antes de que os caprichos do capitán lévennos ao fondo dos mares polares ou de novo a Oceanía, debemos abandonar o Nautilus.
Debo confesar que continuaba resultándome embarazosa esa discusión co canadense. Eu non quería de ningún xeito coartar a liberdade dos meus compañeiros, e con todo non tiña o menor desexo de deixar ao capitán Nemo. Grazas a el, grazas ao seu aparello, ía eu completando cada día os meus estudos oceanográficos e reescribindo o meu libro sobre os fondos submariños no seo mesmo do seu elemento. Certamente, xamais volvería ter unha ocasión semellante de observar as marabillas do océano. Eu non podía, pois, facerme á idea de abandonar o Nautilus antes de completar o ciclo das miñas investigacións.
-Amigo Ned, respóndame francamente. Abúrrese vostede a bordo? Lamenta que o destino lle lanzase en mans do capitán Nemo?
Durante algúns instantes, o canadense gardou silencio. Logo, cruzándose de brazos, dixo:
-Francamente, non me pesa esta viaxe baixo o mar. E sentireime contento de facelo. Pero para facelo, mester é que terminase. Esa é a miña opinión.
-Terminará, Ned.
-Onde e cando?
-Onde? Non o sei. Cando? Non podo dicilo. Supoño que acabará cando estes mares non teñan xa nada que ensinarnos. Todo o que ten comezo ten forzosamente fin neste mundo.
-Eu penso como o señor -dixo Conseil-, e é moi posible que tras percorrer todos os mares do Globo, o capitán Nemo déanos o voo ao tres.
-O voo! -exclamou o canadense- Un bato, quere dicir?
-Non esaxeremos, señor Land. Non temos nada que temer do capitán Nemo, pero tampouco comparto a esperanza de Conseil. Coñecemos os segredos do Nautilus, e non creo que o seu comandante tome o risco de velos correr polo mundo, por darnos a liberdade.
-Pero, entón, a que espera vostede? -preguntou o canadense.
-A que se presenten circunstancias favorables, que poderemos e deberemos aproveitar, xa sexa agora xa dentro de seis meses.
-Xa, xa! -dixo Ned Land-. E onde cre que estaremos dentro de seis meses, señor naturalista?
-Talvez aquí, talvez en China. Vostede sabe como corre o Nautilus. Atravesa os océanos como unha golondrina o aire ou un exprés os continentes. Non rexeita os mares frecuentados. Quen nos di que non vai aproximarse ás costas de Francia, de Inglaterra ou de América, nas que poderiamos tentala evasión tan ventaxosamente como aquí?
-Señor Aronnax, os seus argumentos caen pola base. Fala vostede en futuro: «Estaremos alí... estaremos aló ... ». Eu falo en presente: «Agora estamos aquí, e hai que aproveitar a ocasión».
Posto contra o muro pola lóxica de Ned Land e sentíndome batido nese terreo, non sabía xa a que argumentos apelar.
-Señor, supoñamos, por imposible que sexa, que o capitán Nemo ofrecéselle hoxe mesmo a liberdade. Que faría vostede?
-Non o sei -respondin.
-E se engadise que esa oferta non volvería facerlla nunca máis, aceptaría vostede?
Non respondín.
-E que é o que pensa o amigo Conseil? -preguntou Ned Land.
-O amigo Conseil -respondeu plácidamente o interrogado- non ten nada que dicir. Está absolutamente desinteresado. Do mesmo xeito que o señor e que o seu camarada Ned, é solteiro. Nin muller, nin fillos, nin parentes espéranlle. Está ao servizo do señor, pensa como o señor, fala como el, e por iso, e sentíndoo moito, non debe contarse con el para formar maioría. Dúas persoas tan só están en presenza: o señor, dun lado, e Ned Land, doutro. Devandito isto, o amigo Conseil escoita e está disposto a marcar os tantos.
Non puiden impedirme sorrir ao ver como Conseil aniquilaba por completo a súa personalidade. No fondo, o canadense debía estar encantado de non telo contra el.

5 de xullo de 2013

OS ESPADACHINS DE VARNIS

De Clive Jackson

As lúas xemelgas iluminaban cavilosamente os sedientos chans vermellos de Marte e as ruínas da cidade de Khua-Loanis. Os ventos da noite rumoreaban ao redor dos fráxiles chapiteles e murmuraban nas caladas celosías das xanelas dos templos baleiros, e o po vermello convertíaa nunha cidade de cobre.

Era preto de medianoite cando un afastado tronar de cascos veloces chegou á cidade, e pronto os xinetes entraron estruendosamente polos antiquísimos pasos. Tharn, Señor Guerreiro de Loanis, ao avantaxar aos seus perseguidores en vinte varas escasas deuse conta, fatigosamente, que a súa dianteira minguaba, con cruel espuela castigou o costado do seu Vorklo hexápodo. A fiel besta deu un apagado relincho de dor, tratando, infructuosamente, de obedecer. Diante de Tharn, na gran montura dobre, ía sentada Lehni-tal-Loanis, Dama Real de Marte, que cabalgaba no desmañado animal con suave garbo, inclinándose sobre o seu pescozo estirado para murmurar rápidas palabras de alento nas súas achatadas orellas. Entón recostou contra o peito de Tharn, cuberto con cota de malla, volvendo o seu belo rostro ao seu; tíñao coreado dun vivo carmín pola excitación da briosa persecución e os seus ollos ambarinos brillaban acendidos de amor cara ao seu estraño heroe, vindo máis aló do tempo e do espazo.

- Aínda gañaremos esta carreira Tharn - dixo a viva voz - Allende ese arco queda o Templo do Vapor Vivente e unha vez alí poderemos desafiar ás hordas de Varnis.

Acariñando coa vista a súa senlleira beleza, as suaves curvas do pescozo, peitos e pernas que o vento deixaba ao descuberto batendo a súa breve vestimenta. Tharn sabía que aínda cando os Espadachins de Varnis puidesen arrebatarlle a vida a el a súa estraña odisea non sería vivida en balde Pero a moza medira a distancia con certeza, non ben Tharn freou a súa relinchante Vorklo, que escorregaba e se encabritaba ante as xigantes portas do Templo os Espadachins alcanzaron o arco exterior, onde se apiñaron nunha maldiciente mole. En breves momentos puideron separarse e agora viñan cruzando o atrio a viva carreira, pero a demora bastara para que Tharn puidese desmontar e situarse en posición de combate fronte a un dos grandes vans. Sabía que de podelo defender durante uns instantes, ata que Lehni-tal-Loanis lograse abrir a porta, sería seu entón o segredo do Vapor Vivente, e con el, o dominio de todas as terras de Loanis.

Primeiro trataron os Espadachins de botarlles os seus cabalgaduras enriba, pero tan estreito e profundo era o van que Tharn só tivo que embestir cara arriba coa punta da espada e dar un salto cara atrás, e a primeira besta caeu morta dunha certeira estocada que lle atravesou o pescozo dun lado a outro. O seu xinete quedara aparvado pola caída, e saltando Tharn alcanzou o flanco do animal morto e sen piedade decapitou ao infortunado Espadachín. Aínda quedaban con vida dez dos seus inimigos, e agora abalanzábanselle encima a pé, pero o estreito do van só permitíalles atacar de catro en fila e a posición elevada de Tharn sobre a enorme carroña dáballe a vantaxe que necesitaba. Nas súas veas ardía o lume da pelexa; ríaselles na cara a mandíbula batiente e a súa arroibada espada tiña xélidas filigranas de morte que ningún dos Espadachins ousaba enfrontar.

Lehni-tal-Loanis, pasando os seus dedos hábiles sobre o corrompido bronce da porta, deu coa fechadura radioactiva e inseriu o irisado e fulgurante anel que levaba no seu pulgar. Cun pequeno salouco de alivio ouviu como empezaban a accionarse os ocultos resortes de seguridade. O vetusto mecanismo ía abrindo a porta con desesperante lentitude, pero pronto ouviu Tharn a cristalina voz da moza por enriba do estrépito das espadas entrechocantes.

- Dentro Tharn. Xa é noso o segredo do vapor vivente!

Mais Tharn, con catro dos seus inimigos mortos e sete aínda por despachar, non podía baterse en retirada da súa posición enriba do Vorklo morto sen correr o risco de ser reducido á impotencia polo fío da espada e Lehni-tal-Loanis, decatada do seu dilema, dun salto púxose ao seu lado desenvainando o seu propio espadín, á vez que exclamaba:

- Ai amor meu! Eu serei o teu brazo esquerdo!

Agora sentiron os Espadachins de Varnis como os dedos fríos da derrota apertábanlles o corazón: dous, tres, catro mais deles viron o seu sangue mesturarse co po vermello do atrio, á vez que Tharn e a súa aguerrida princesa esgrimían as súas feras espadas en perfecto acorde. Xa parecía que nada podería impedirlles apoderarse do misterioso segredo do Vapor Vivente, pero non contara coa pérfida traizón dun dos Espadachins sobreviventes. Este deu un salto cara atrás, retirándose da refrega, e bruscamente arroxou a súa espada ao chan.

- Ao carallo! - gruñou, e sacando da súa funda unha pistola protónica, dun preciso disparo dos seus raios enerxéticos, fixo voar en pedazos a Lehni-tal-Loanis e ao seu amado Señor Guerreiro chegado desde máis aló do tempo e do espazo.

4 de xullo de 2013

3 de xullo de 2013

Sabenza popular

Non se pode determinar a priori en que lado da torrada hai que pór a manteiga.

 

2 de xullo de 2013

AFONSO X [B 480/V 63]

AFONSO X [B 480/V 63]

Non me posso pagar tanto
do canto
das aves nen de seu son,
nen d'amor nen de ambiçón
nen d'armas -ca hei espanto,
por quanto
mui perigoosas son,
-come dun bon galeón,
que mi alongue muit'aginha
deste demo da campinha,
u os alacrães son;
ca dentro no coraçón
sentí deles a espinha!


E juro par Deus-lo santo
que manto
non tragerei nen granhón,
nen terrei d'amor razón
nen d'armas, por que quebranto
e chanto
vén delas toda sazón;
mais tragerei un dormón,
e irei pela marinha
vendend'azeit'e farinha;
e fugirei do poçón
do alacrán, ca eu non
lhi sei outra meezinha.

Nen de lançar a tavolado
pagado
non sõo, se Deus m'ampar,
aquí, nen de bafordar;
e andar de noute armado,
sen grado
o faço, e a roldar;
ca máis me pago do mar
que de seer cavaleiro;
ca eu foi ja marinheiro
e quero-m'oimais guardar
do alacrán, e tornar
ao que me foi primeiro.

E direi-vos un recado:
pecado
nunca me pod'enganar
que me faça ja falar
en armas, ca non m'é dado
(doado
m'é de as eu razõar,
pois-las non hei a provar);
ante quer'andar sinlheiro
e ir come mercadeiro
algua terra buscar,
u me non possan culpar
alacrán negro nen veiro.

1 de xullo de 2013