31 de marzo de 2014

Inicio de O AFOGADO MÁIS FERMOSO DO MUNDO

O AFOGADO MÁIS FERMOSO DO MUNDO 

Os primeiros rapaces que viron o promontorio escuro e sixiloso que se achegaba polo mar, fixéronse a ilusión de que era un barco inimigo. Despois viron que non levaba bandeiras nin arboladura, e pensaron que sería unha balea. 
Pero cando quedou varado na praia quitáronlle as matogueiras de sargazos, os filamentos de medusas e os restos de cardumes e naufraxios que levaba encima, e só entón descubriron que era un afogado. 
Xogaran con el toda a tarde, enterrándoo e desenterrándolo na area, cando alguén os viu por casualidade e deu a voz de alarma no pobo. Os homes que o cargaron até a casa máis próxima notaron que pesaba máis que todos os mortos coñecidos, case tanto como un cabalo, e dixéronse que talvez estivera demasiado tempo á deriva e a auga metéraselle dentro dos ósos. 
Cando o tenderon no chan viron que fora moito máis grande que todos os homes, pois apenas cabían na casa, pero pensaron que talvez a facultade de seguir crecendo despois da morte estaba na natureza de certos afogados. Tiña o cheiro do mar, e só a forma permitía supor que era o cadáver dun ser humano, porque a súa pel estaba revestida dunha coraza de rémora e de lodo. 
Non tiveron que limparlle a cara para saber que era un morto alleo. O pobo tiña apenas unhas vinte casas de táboas, con patios de pedras sen flores, espalladas no extremo dun cabo desértico. A terra era tan escasa, que as nais andaban sempre co temor de que o vento levase aos nenos, e aos poucos mortos que lles ían causando os anos tiñan que tiralos nos cantiis. Pero o mar era manso e pródigo, e todos os homes cabían en sete botes. 
Así que cando atoparon o afogado bastoulles con mirarse os uns aos outros para darse conta de que estaban completos.
...

30 de marzo de 2014

Inicio de A SEMENTE PRAGMÁTICA

A SEMENTE PRAGMÁTICA
Howard Fast

A semente foi levada polo espazo fai catro, cinco, seis billóns de anos. Entón a semente non era máis que unha semente, non tiña coñecemento de si. Era impulsada polos ventos electrónicos e magnéticos do universo, e para ela non existían nin o tempo nin o espazo Todo era azar, e a semente non tiña idea de que quería nin cal era o seu último destino. Movíase a través dun espazo estrelado, incrible, pero tamén por un espazo baleiro, porque entón as estrelas e as galaxias eran só pequenos focos de iluminación no infinito.

O profesor e o sacerdote eran vellos e bos amigos, e por iso as súas charlas eran tranquilas e sen moitas discusións. Un ensinaba física e o outro relixión. Os dous tiñan cincuenta e tantos anos, deixaran atrás a maioría das paixóns, e atopaban deleite nas cousas simples. Ese día de outono reuníronse despois da cea e empezaron a pasear polo parque da universidade. Era unha tarde fermosa e fresca de outubro. Comeran cedo, e quedaba unha hora de luz. Os grandes arces e os carballos lucíanse en marabillosos tons herrumbre e ámbar. Era unha tarde apropiada para que se renovase a fe en Deus, como fixo notar o sacerdote.
...

29 de marzo de 2014

2ª Parte de 20.000 leguas de viaxe baixo os mares (LVIII)

Era a fatalidade.
Imposible efectuar a observación. E se esta non podía facerse ao día seguinte, teriamos que renunciar definitivamente a fixar a nosa posición. En efecto, aquel día -era precisamente o 20 de marzo. E ao día seguinte, 21, o día do equinoccio, o sol, se non tiñamos en conta a refracción, desaparecería do horizonte por un período de seis meses e coa súa desaparición comezaría a longa noite polar.
Xurdido co equinoccio de setembro polo horizonte setentrional, o sol había ir elevándose en espirais alargadas até o 21 de decembro. Desde ese día, solsticio de verán das rexións boreales, descendera e agora dispúñase a lanzar os seus últimos raios. Como lle comunicase os meus temores ao capitán Nemo, este díxome:
-Ten vostede razón, señor Aronnax. Se mañá non podo obter a altura do sol haberán de transcorrer seis meses antes de poder tentalo novamente Pero tamén é certo que precisamente porque o azar da navegación tróuxome a estes mares o 21 de marzo será moito máis fácil fixar a posición se o sol móstrasenos ao mediodía.
-Por que, capitán?
-Porque cando o sol describe espirais tan alongadas é difícil medir exactamente a súa altura no horizonte e os instrumentos están expostos a cometer graves erros.
-Como procederá vostede?
-Non empregarei máis que o meu cronómetro. Se mañá, 21 de marzo, ao mediodía, o disco solar, tendo en conta da refracción, áchase cortado exactamente polo horizonte do Norte, estarei no Polo sur.
-Así é, en efecto -dixen-. Con todo, a súa afirmación non é matematicamente rigorosa, porque o equinoccio non se produce necesariamente ao mediodía.
-Sen dúbida, señor, pero o erro non chegará a ser nin de cen metros e iso é suficiente. Até manana, pois.
O capitán Nemo regresou a bordo. Conseil e eu permanecemos até as cinco percorrendo a praia, observando e estudando. Non recollín ningún obxecto curioso, feita a excepción dun ovo de pingüín, dun tamaño notable, polo que un afeccionado pagaría máis de mil francos. A súa cor, raias e caracteres que a modo de xeroglíficos decorábano facían do ovo un raro obxecto de adorno. Confieino ás mans de Conseil e o prudente mozo, o dos pasos seguros, levouno intacto, coma unha preciosa porcelana chinesa, ao Nautilus, onde o depositei nunha das vitrinas do museo. Ceei aquel día con apetito un excelente anaco de fígado de foca cun gusto que lembraba ao da carne de porco. Deiteime logo, non sen antes invocar, como un hindú, os favores do astro radiante.
Ao día seguinte, 21 de marzo, subín á plataforma ás cinco da mañá e achei ao capitán Nemo.
-O tempo aclárase un pouco -díxome-. Cabe a esperanza. Despois de almorzar iremos a terra para escoller un posto de observación.
Convido isto, funme a buscar a Ned Land, ao que desexaba levar comigo. Pero o obstinado canadense rexeitou. Puiden darme conta de que o seu mal humor aumentaba de día en día. Pero, despois de todo, non sentín excesivamente a súa obstinación nesa circunstancia, ao considerar que había demasiadas focas en terra e que máis valía non someter ao empedernido pescador a esa tentación. Tras almorzar, dirixinme a terra, co capitán Nemo, dous homes da tripulación e os instrumentos, é dicir, un cronómetro, un anteollo e un barómetro. O Nautilus desprazarase unas cantas millas durante a noite. Achábase a algo máis dunha legua da costa na que se elevaba un pico moi agudo duns catrocentos a cincocentos metros de altura.
Durante a breve travesía, vin numerosas baleas das tres especies propias dos mares austrais: a balea franca ou right-whale dos ingleses, que non ten aleta dorsal; a hump-back, balenóptero de ventre engurrado e de grandes aletas brancas que, a pesar do seu nome, non forman ás, e, por último, as fin-back, dun marrón amarelado, o máis vivaz dos cetáceos. Este poderoso animal faise ouvir desde moi lonxe cando proxecta a gran altura as súas columnas de aire e de vapor que semellan bulebules de fume. Todos estes mamíferos evolucionaban en grupos polas augas tranquilas. Era ben visible que esa zona do Polo antártico servía de refuxio aos cetáceos acosados con exceso pola persecución dos cazadores. Vin tamén unhas longas cadeas de salpas, especies de moluscos agregados, e medusas de gran tamaño que se balanceaban entre os vaivéns das ondas.
Ás nove, puxemos pé en terra. O ceo aclarábase. As nubes fuxían cara ao Sur e a bruma abandonaba a superficie fría das augas. O capitán Nemo dirixiuse cara ao pico que sen dúbida elixira como observatorio. A ascensión foi penosa, sobre lavas agudas e pedra pómez e no medio dunha atmosfera a miúdo saturada polas emanacións sulfurosas das fumarolas. Para un home desacostumado a pisar a terra, o capitán escalaba as ramplas máis escarpadas cunha axilidade e unha elasticidade que eu non podía igualar e que envexaría un cazador de gamos. Necesitamos dúas horas para alcanzar a cima do pico de pórfido e de basalto. Desde alí, a vista dominaba un vasto mar que, cara ao Norte, trazaba claramente a súa liña terminal sobre o fondo do ceo. Aos nosos pés, campos cegadores de brancura. Sobre nós, un pálido azul, despexado de brumas.
Ao Norte, o disco do sol como unha bóla de lume xa recortada polo fío do horizonte. Do seo das augas elevábanse en magníficos feixes centenares de líquidos chafarices.
De lonxe, o Nautilus parecía un cetáceo durmido. Detrás de nós, cara ao Sur e o Leste, unha terra inmensa, un caótico amontoamento de rocas e de bloques de xeos con confíns que non se divisaban. Ao chegar á cima do pico, o capitán Nemo fixou coidadosamente a súa altura por medio do barómetro, pois debía tela en conta na súa observación. Ás doce menos cuarto, o sol, ao que unicamente viramos até entón pola refracción, mostrouse como un disco de ouro e dispersou os seus últimos raios sobre aquel continente abandonado naqueles mares non asucados xamais por home algún. O capitán Nemo, provisto dun anteollo con retículas que por medio dun espello corrixía a refracción, observou ao astro que ía afundíndose aos poucos no horizonte segundo unha diagonal moi prolongada. Eu tiña o cronómetro. Palpitabame con forza o corazón. Se a desaparición do semidisco solar coincidía coas doce no cronómetro achariámosnos no mesmo Polo.
-Mediodía! -gritei.
-O Polo sur! -respondeu o capitán Nemo cunha voz grave.
Deume o anteollo que mostraba ao astro do día precisamente cortado en dúas porcións iguais polo horizonte. Vin como os últimos raios coroaban o pico e como as sombras subían aos poucos sobre as súas ramplas. Apoiando a súa man no meu ombreiro, o capitán Nemo dixo naquel momento:
-Señor, en 1600, o holandés Gheritk, arrastrado polas correntes e as tempestades, alcanzou os 640 de latitude Sur e descubriu as Novas Shetland. En 1773, o 17 de xaneiro, o ilustre Cook, seguindo o meridiano 38, chegou aos 670 30'de latitude, e en 1774, o 30 de xaneiro, polo meridiano 109, alcanzou os 710 15' de latitude. En 1819, o ruso Bellinghausen atopouse no paralelo 69, e, en 1821, no 66, a 111 de lonxitude Oeste. En 1820, o inglés Brunsfield viuse detido aos 650, en tanto que no mesmo ano o americano Morrel, cuxos relatos son dubidosos, remontando o meridiano 42 descubriu o mar libre aos 700 14' de latitude. En 1825, o inglés Powell non puido exceder os 620. O mesmo ano, un simple pescador de focas, o inglés Weddel, elevouse até os 720 14' de latitude polo meridiano 35 e até 740 15’ polo 36. En 1829, o inglés Forster, capitán do Chanticler, tomou posesión do continente antártico a 630 26' de latitude e 660 26' de lonxitude. En 1831, o inglés Biscoé descubriu, o primeiro de febreiro, a terra de Enderby a 680 50' de latitude, e en 1832, o 5 de febreiro, a terra de Adelaida a 670 de latitude, e o 21 de febreiro, a terra de Graham a 640 45' de latitude. En 1838, o francés Dumont d'Urville, detido pola banca de xeo a 620 57' de latitude, descubría a terra de Luís Felipe; dous anos máis tarde, nunha nova punta ao Sur, a 660 30', nomeaba o 21 de xaneiro a terra Adelia, e oito días despois, a 640 40', a costa Clarie. En 1838, o inglés Wilkes avanzou até o paralelo 69 polo meridiano 100. En 1839, o inglés Balleny descubriu a terra Sabrina, no límite do círculo polar. En fin, en 1842, o inglés James Ross, ao mando do Erebus e do Terror, achou a terra Vitoria o 12 de xaneiro, aos 760 56' de latitude e 1710 7' de lonxitude Este; o 23 do mesmo mes achouse no paralelo 74, o punto máis alto alcanzado até entón; o 27, achouse a 760 8'; o 28, a 770 32, e o 2 de febreiro, a 780 4'; e en 1842 non puido pasar dos 710. Pois ben, eu, o capitán Nemo, este 21 de marzo de 1868, alcancei o Polo sur, aos 900, e tomo posesión desta zona do Globo igual á sexta parte dos continentes recoñecidos.
-En nome de quen, capitán?
-No meu propio nome, señor.
E mentres isto dicía, o capitán Nemo despregou unha bandeira negra cunha gran N bordada en ouro no seu centro. E logo, volvéndose cara ao astro do día cuxos últimos raios lamían o horizonte do mar, dixo:
-Adeus, Sol! Desaparece, astro radiante! Dorme baixo este mar libre, e deixa á noite de seis meses estender as súas sombras sobre o meu novo dominio!

28 de marzo de 2014

Texto de Zardigot, de Euloxio Rodríguez Ruibal

II
ESTRELA

Aínda que esta guerra
chegou supetamente,
non se pode dicir
que nos sorprendese.
Había xa tempo
que se estaba tecendo no ar.
Levaban anos e anos
gobernando os conservadores.
Só os ricos e poderosos
podían restar ledos
naqueles tempos
en que vivir non era doado.

27 de marzo de 2014

Aforismos de Leonardo

143.- Moitos crerán razoablemente poderme censurar, alegando que as miñas probas van contra a autoridade de certos homes, dignos de grande reverencia para o seu xuízo inexperto, sen considerar que elas veñen da simple e mera experiencia, que é a verdadeira mestra.

26 de marzo de 2014

Fragmento de "Unha árbore, un adeus" de Marina Mayoral

Lémbrome dunha vez que apareceu un can rabioso xunto as aceas de Lourido. Andabamos tódolos nenos da escola ós amorodos e, de súpeto, apareceu aquel can. Aínda me parece que o vexo co fuciño cheo de escuma e os ollos roxos de sangue. Veuse cara a nós e todos botaron a correr, todos menos eu, que estaba cunha perna escaiolada e ti, que te puxeches diante para protexerme. Non tiñas nin unha vara, nin unha pedra, pero dixeches: "Non pases medo que che ha facer nada", e ficaches alí, cubríndome co teu corpo mentres o can daba voltas arredor de nós regañando os dentes. Entón non sabiamos que había vacinas para a rabia, ou sabiámolo vagamente. O que tiñamos na testa eran contos de cans rabiosos, de xente que morría botando escuma pola boca e arrolándose polo chan ou toupando contra as paredes porque as trababa un can rabioso. Era a peor das mortes, só comparable á dos enterrados vivos. Así que despois daquilo xa non me ficou dúbida sobre o que ti estabas disposto a facer por min. Pero atopábao natural, quero dicir que se fuxises coma os outros sentiríame moi decepcionada...

25 de marzo de 2014

ALFREDO BRYCE ECHENIQUE - A PROPIEDADE QUE NON SE VE

ALFREDO BRYCE ECHENIQUE
A PROPIEDADE QUE NON SE VE

Unha década bastou para que o Perú convértase no paraíso da pirataría editorial. O país ten, ademais, o triste privilexio de exportar libros piratas a varios países veciños, como Arxentina, Chile, Bolivia e Ecuador. Co selo de prestixiosas editoriais peruanas cruzaron as fronteiras desde obras de Xoán Paulo II até novelas de Gabriel García Márquez que xamais foron contratadas por esas editoriais.

E cando a editorial Alfaguara, de España, puxo á venda en Lima A festa do Chibo, de Mario Vargas Llosa, coa firma ológrafa do autor e a prezos de ganga, os piratas déronse maña para sacar a súa propia edición en tempo marca, máis barata e sen omitir sequera a firma ológrafa. En máis dunha oportunidade, mentres espero a luz verde ante un semáforo, un vendedor ambulante de libros piratas achégaseme e pregúntame, alegre e amistosamente, para cando o seu próximo libro, señor Bryce?
...

24 de marzo de 2014

Quen é?


Trátase de adiviñar de quen se fala (tapado con XXX) en cada un dos apartados.

...Un viaxeiro que visite o sepulcro de XXX na cápela real da catedral de Santiago dificilmente recibirá unha explicación na que se lle diga que foi un rei galego, a pesar de que no seu tempo era chamado rei de Gallaecia, falaba galego, favoreceu a cultura galega e as liberdades das cidades, era fillo do rei e emperador de Gallaecia XXX coroado na propia catedral de Compostela...

 (De "A Terra Cantada" de Camilo Nogueira (Xerais)

23 de marzo de 2014

FERNANDO ESQUÍO [B 1607 / V 1140]

FERNANDO ESQUÍO [B 1607 / V 1140]

Disse un infante ante sa companha
que me daría besta na fronteira,
e non será ja murzela nen veira,
nen branca, nen vermelha, nen castanha;
pois amarela nen parda non for,
a pran será a Besta Ladrador,
que lh'adurán do reino de Bretanha.

E tal besta como m'el ha mandada,
non foi homen que lhe visse as semelhas;
nen ten rostro, nen olhos, nen orelhas,
nen é gorda, nen magra, nen delgada,
nen é ferrada, nen é por ferrar,
nen foi homen que a visse enfrear;
nen come herva, nen palha, nen cevada.

Atal besta mi ha mandada este infante;
ben vo-lo juro, amigos, sen falha,
non sei eno mundo haver que a valha:
non vai a çaga, nen vai adeante,
e ben vos juro par Nostro Senhor
..........pois nós morrermos, non for
non............... e foron........................-ante.

Tal rapaz que lh'ha mester desta besta,
eu cuido ben que lho tenho achado:
que a seu dono non peça bocado,
que prol nen coita non vos tenha desta,
e non ande triste nen ande ledo,
nen vaa deante, nen a derredo,
e nunca comia, nen beva, nen vesta.

22 de marzo de 2014

2ª Parte de 20.000 leguas de viaxe baixo os mares (LVII)

A maior parte das focas durmían sobre as rocas ou sobre a area. Entre as focas propiamente ditas que non teñen orellas externas -difiren niso das otarias, que teñen as orellas saíntes observei algunhas variedades de estenorrincos, de tres metros de lonxitude, de pelo branco, con cabezas de bull-dogs, armados de dez dentes en cada mandíbula, con catro incisivos arriba e abaixo e dous grandes caninos recortados en forma de flor de lis. Entre eles había tamén elefantes mariños, especie de focas de trompa curta e móbil, os xigantes da especie, cunha lonxitude de dez metros e unha circunferencia de vinte pés.
Non fixeron ningún movemento ao achegarnos.
-Non son animais perigosos? -preguntou Conseil.
-Non, a menos que se lles ataque. Cando unha foca defende aos seus pequenos o seu furor é terrible e non é raro que acabe esnaquizando a embarcación dos pescadores.
-Está no seu dereito -replicou Conseil.
-Non digo que non.
Dúas millas máis lonxe, vímonos detidos polo promontorio que protexía á baía dos ventos do Sur. O promontorio caía a pico sobre o mar escumoso baixo a ondada. Máis aló resoaban uns formidables ruxidos, como só unha manda de rumiantes puidese producir.
-Que é iso? Un concerto de touros? -preguntou Conseil.
-Non, un concerto de morsas.
-Bátense?
-Bátense ou xogan.
-Mal que lle pese ao señor, habería que ver iso.
-Hai que velo, Conseil.
E henos alí franqueando as negruzcas rocas, no medio de derrubamentos caprichosos e camiñando sobre pedras esvaradías polo xeo. Máis dunha vez caín rodando a expensas das miñas cadeiras. Conseil, máis prudente ou máis sólido, non tropezaba nunca. Axudábame a levantarme, dicíndome á vez:
-Se o señor tivese a bondade de separar as pernas, conservaría mellor o equilibrio.
Chegados á aresta superior do promontorio, vin unha vasta chaira branca cuberta de morsas que xogaban entre si. Eran bramidos de alegría, non de cólera.
As morsas parécense ás focas pola forma dos seus corpos e pola disposición dos seus membros. Pero a súa mandíbula inferior carece de cairos e de incisivos, e os cairos superiores son dous defensas de oitenta centímetros de longo e de trinta e tres na circunferencia dos seus alvéolos. Estes cabeiros, dun marfil compacto e sen estrías, máis duros que os dos elefantes e menos susceptibles de porse amarelos, son moi buscados. Por iso, as morsas son vítimas dunha caza desconsiderada que non tardará en levalas a súa total aniquilación, pois os cazadores veñen abatendo cada ano máis de catro mil, sen respectar nin ás femias preñadas nin aos exemplares novos.
Puiden examinar de preto e ás miñas anchas a tan curiosos animais, pois a nosa presenza non lles inquietou no máis mínimo. A súa pel era espesa e rugosa, dun ton cobrizo tirando a vermello; a súa pelame, curta e rala. Algunhas tiñan unha lonxitude de catro metros. Máis tranquilas e menos medorentas que as súas
conxéneres do Norte, non confiaban a sentinelas escollidos a misión de vixiar as inmediacións do seu campamento.
Tras examinar a poboación de morsas, decidín regresar. Eran as once, e se o capitán Nemo achábase en condicións favorables para efectuar a súa observación desexaba eu asistir á operación. Non cría eu, con todo, que se mostrase o sol aquel día, oculto como estaba tras as pesadas nubes que esmagaban ao horizonte. Diríase que o astro, celoso, non quería revelar a seres humanos o punto inabordable do Globo.
Emprendemos o regreso cara ao Nautílus seguindo unha estreita pendente que corría ao longo da cima do cantil. Ás once e media chegamos ao lugar en que desembarcaramos. O bote, varado, depositara xa ao capitán en terra. Vinlle alí, en pé sobre unha roca basáltica, cos instrumentos ao seu lado, mirando fixamente ao horizonte setentrional polo que o sol ía describindo a súa curva alongada.
Situeime ao seu lado e esperei en silencio. Chegou o mediodía sen que, do mesmo xeito que a véspera, mostrásese o sol.

21 de marzo de 2014

Inicio de Os outros deuses

Os outros deuses
H.P. Lovecraft 

Na cima do pico máis alto do mundo habitan os deuses da terra, e non soportan que ningún home fachende de velos. Noutro tempo poboaron os picos inferiores; pero os homes das chairas empeñáronse sempre en escalar as ladeiras de roca e de neve, empuxando aos deuses cara a montañas cada vez máis elevadas, até hoxe, en que só lles queda a última. Ao abandonar os seus cumes anteriores levaron os seus propios signos, salvo unha vez que, segundo dise, deixaron unha imaxe esculpida na cara do monte chamado Ngranek.
      
Pero agora retiráronse á descoñecida Kadath do deserto frío, onde os homes non entran xamais, e volvéronse severos; e se noutro tempo soportaron que os homes lles desprazasen, agora prohibíronlles que se acheguen; pero se o fan, impídenlles marcharse. Convén que os homes non saiban onde esta Kadath; pola contra, tratarían de escalala na súa imprudencia.
      
Ás veces, na quietude da noite, cando os deuses da terra senten morriña, visitan os picos onde moraron unha vez, e choran en silencio ao tratar de xogar en silencio nas lembradas ladeiras. Os homes sentiron as bágoas dos deuses sobre o nevado Thurai, aínda que creron que era choiva; e ouviron os seus suspiros nos queixumes dos ventos matinais de Lerion. Os deuses adoitan viaxar nas naves de nubes, e os sabios campesiños teñen lendas que lles disuaden de achegarse a certos picos elevados pola noite cando o ceo se nubla, porque os deuses non son tan indulxentes como noutrora.
...

19 de marzo de 2014

Inicio de O Meu Pai mais eu

de JAIME BAYLY

Acaba de celebrarse o día do pai. Pasei o día, para variar, subido nun avión. Pero tiven tempo de estar en Lima para darlle un abrazo ao meu pai. Non me gustan o día do pai, da nai ou os días así. Sinto que son unha trampa comercial. Algún vendedor astuto inventouse esa idea para facernos comprar chocolates, gravatas, perfumes e mil cousas máis. Non é que sexa un rañas, pero non me gusta que me obriguen a facer un agasallo.

18 de marzo de 2014

Fragmento de Memorias dunha Terra, de Xosé María Castroviejo

OS LIBROS DE PAIZÁS

A vella librería de Paizás gardaba un recendo de tomos antigos, de alcanfor e de sombra. Eu sempre abría con emoción as súas portas encristaladas. Naqueles anos de nenez e de adolescencia os libros alí gardados eran para min coma deuses... Había clásicos, gregos e latinos, españois e franceses, e obras recentes; Julio Verne e o Capitán Mayne Reid, na adorable edición de "Gaspar e Roig" cos seus belos gravados en aceiro; poetas románticos; a colección encadernada da "Ilustración Española y Americana" da "Gallega Asturiana" e doutras moitas varias; sen que faltasen as de caza, como "La Ilustración Venatoria", onde viñan aqueles cazadores galantes, de grandes mostachos, que de volta das cazas, con rebezos e corzos e pitas do monte, namoraban a mozas de pródigo seo na porta das hosterías bávaras, con ramos de loureiro nas ventás.

...

17 de marzo de 2014

Fragmento de Entre o si e o Non, de Franco Grande

Lonxe de min, moi lonxe,
eu vou sen volta polo mar do esquenzo,
onde poría medo dar con un.

Xosé Luis Franco Grande

16 de marzo de 2014

Fragmento de O Capitán Lobo Negro, de Xesús Manuel Valcárcel

Os adultos teñen unha idea por completo equivocada sobre os nenos e sobre os nosos problemas, apreciacións e entendemento. Pensan, absurdamente, que somos inocentes, e parécelles, e isto é aínda máis absurdo, que as súas opinións ou ideas sobre a vida son superiores ás nosas, porque as consideran máis acordes coa realidade. Pero non é así. E calquera que teña unha elemental experiencia na observación da vida caerá na conta de que os nenos somos capaces de esforzados traballos, de odios insubornables e de amar con heroísmo. Unha das ideas previas que os adultos formulan con máis confusión é a vivencia que os nenos temos da morte. Empéñanse en ocultárnola, en disfrazala, pero no fondo están a se enganar a eles mesmos, e intentan distraer o seu terror, porque se hai unha verdade universal é a de que os nenos non tememos a morte.
...

15 de marzo de 2014

2ª Parte de 20.000 leguas de viaxe baixo os mares (LVI)

-Haberá que tentalo mañá -díxome simplemente o capitán.
Regresamos ao Nautilus, envolvidos nos bulebules da atmosfera. Durante a nosa ausencia, botáronse as redes. Observei con interese os peixes que acababan de subir a bordo. Os mares antárticos serven de refuxio a un gran número de peixes migratorios que foxen das tempestades das zonas menos elevadas para caer, certo é, nas fauces das marsopas e das focas. Anotei algúns cótidos austrais, dun decímetro de lonxitude, cartilaxinosos e brancuzcos, atravesados por bandas lívidas e armados de aguillóns; quimeras antárticas, de tres pés de lonxitude, co corpo moi alongado, a pel branca, prateada e lisa, a cabeza redonda, o dorso provisto de tres aletas e o fuciño terminado nunha trompa encorvada cara á boca. Probei a súa carne, pero acheina insípida, a pesar da opinión en contra de Conseil.
A tempestade de neve durou até o día seguinte. Era imposible manterse na plataforma. Desde o salón, onde anotaba eu os incidentes da excursión ao continente polar, ouvía os berros dos petreis e os albatros que rían da tormenta. O Nautilus non permaneceu inmóbil. Bordeando a costa, avanzou unha ducia de millas cara ao Sur, no medio da difusa claridade que esparcía o sol polos bordos do horizonte. Ao día seguinte, 20 de marzo, cesou a neve. O frío era un pouco máis vivo. O termómetro marcaba dous graos baixo cero. A néboa levantouse algo e eu puiden esperar que ía ser posible efectuar a observación. En ausencia do capitán Nemo, Conseil e eu embarcamos no bote e dirixímonos a terra. A natureza do chan era a mesma, volcánica. Por todas partes, vestixios de lava, de escorias, de basaltos, sen que se fixese visible o cráter que os vomitara. Alí, como no lugar que percorreramos con anterioridade, miríadas de paxaros animaban aquela zona do continente polar. Pero nesa parte os paxaros compartían o seu imperio con grandes mandas de mamíferos mariños que nos miraban cos seus ollos mansos. Eran focas de diversas especies, unhas estendidas sobre o chan, outras botadas sobre bloques de xeo á deriva, mentres outras saían ou entraban no mar.
Por non ver xamais ao home, non fuxían ao achegarnos. Á vista de tan gran número calculei que alí había materia de provisión para varios centenares de barcos.
-Menos mal que Ned Land non nos acompañou! -dixo Conseil.
-Por que dis iso?
-Porque o feroz cazador faría unha carnicería. Mataría todo.
-Todo é moito dicir, pero creo, si, que non puidésemos impedir ao noso amigo arponear a algúns destes magníficos cetáceos. O que non deixaría de desgustar ao capitán Nemo, pois el rehúsa verter inutilmente o sangue dos animais inofensivos.
-E ten razón.
-Claro que si, Conseil. Pero, dime, clasificaches xa estes soberbios especímes da fauna mariña?
-O señor sabe moi ben que a práctica non é o meu dominio. Cando o señor ensinoume o nome deses animais...
-Son focas e morsas.
-Dous xéneros que pertencen á familia dos pinnípedos, orde dos carniceiros, grupo dos unguiculados, subclase dos monodelfos, clase dos mamíferos, ramificación dos vertebrados.
-Ben, Conseil, pero estes dous xéneros, focas e morsas, divídense en especies e se non me equivoco teremos aquí a ocasión de observalos. En marcha.
Eran as oito da mañá. Quedábannos catro horas por empregar até o momento en que puidésemos efectuar con utilidade a observación solar. Dirixín os meus pasos cara a unha ampla baía que se escotaba nos graníticos cantiis da beira. Desde alí e até os límites da vista en torno noso as terras e os témpanos estaban invadidos polos mamíferos. Involuntariamente, busquei coa mirada ao vello Proteo, ao mitolóxico pastor que gardaba os inmensos rabaños de Neptuno. Eran sobre todo focas. Formaban grupos, machos e femias; o pai vixiaba á familia, a nai aleitaba ás súas crías; algúns mozos, xa fortes, emancipábanse a algúns pasos.
Cando estes mamíferos desprazábanse facíano a saltitos pola contracción dos seus corpos, axudándose torpemente coas súas imperfectas aletas que, na vaca mariña, a súa conxénere, forma un verdadeiro antebrazo. Na auga, o seu elemento por excelencia, estes animais de espiña dorsal móbil, de pelvis estreita, de pelo raso e tupido, de pés palmeados, nadan admirablemente. En repouso e en terra adoptaban posturas sumamente graciosas. Por iso, os antigos, ao observar a súa doce fisonomía, a expresiva mirada dos seus ollos límpidos e aterciopelados que resiste a comparación coa máis bela mirada dunha muller, as súas encantadoras posturas, os poetizaron á súa maneira e metamorfosearon aos machos en tritóns e ás femias en sirenas. Fixen observar a Conseil o considerable desenvolvemento dos lóbulos cerebrais nos intelixentes cetáceos. Exceptuado o home, ningún mamífero ten unha materia cerebral tan rica. Por iso, as focas son susceptibles de recibir unha certa educación; domesticanse facilmente, e eu creo, con algúns naturalistas, que convenientemente amaestradas poderían prestar grandes servizos como cans de pesca.

14 de marzo de 2014

Inicio de A CASA DO PASADO

A CASA DO PASADO
Algernon Blackwood

Algernon Henry Blackwood (14 de marzo de 1869 - 10 de decembro de 1951) foi un escritor inglés de relatos fantásticos.

Unha noite unha Visión veu a min, traendo con ela unha antiga e ferruxenta chave. Levoume a través de campos e carreiros de doce aroma, onde os sebes xa rumoreaban na escuridade primaveral, ata que chegamos a unha inmensa e sombría casa, de xanelas conspicuas e tellado elevado, medio escondido nas 
sombras da madrugada. Advertín que as persianas eran dun pesado negro e que a casa parecía revestida por unha tranquilidade absoluta.
- Esta - rumoreou ela no meu oído -, é a Casa do Pasado. Ven comigo e percorreremos algunhas das súas habitacións e pasadizos; pero apresura, pois non terei a chave por moito tempo e a noite xa case se acaba. Aínda así, por ventura, debes lembrar!
...

13 de marzo de 2014

Aforismo de Leonardo

141.- Escapa dos preceptos dos especuladores con razóns que non están confirmadas pola experiencia. 

12 de marzo de 2014

¿Sabes de onde é este fragmento?

Ao día seguinte comprou un traxe e foi pasear polas rúas da cidade. 
Até as antigas e desvencilladas estruturas do Barrio Miseria enchérono de entusiasmo: as casas vellas, os canellóns angostos que se desmoronaban, as barracas de cemento picado e gretado que algunha vez foron edificios comunais. Cuadrillas de pilluelos sucios e harapientos correteaban polos cráteres das bombas e polos edificios derruidos. Os vellos e os inválidos chancleteaban pola rúa, cos seus rostros inexpresivos e a mirada perdida. 
Os mozos -algúns ociosos, outros atareados- entretíñanse como podían. Había postos de alimentos frescos e secos diseminados nas plantas baixas do sector de vivendas. O fragor do 3D saía polas xanelas abertas e expandíase polas avenidas. O hollín e o escape dos motores transformaban o aire nunha cousa tanxible, palpable, que podía verse e sentirse. O cheiro a comida se esparcía dunha casa a outra e mesturábase coas emanacións dos cubos repletos de lixo formando unha totalidade cheirentas de características sobrecolledoras.
...

11 de marzo de 2014

Inicio de O GATO DA TASCA MARIÑEIRA, de de Bernardino Graña

Aquí non hai silencio porque hai homes
falan os homes falan
aquí non pasa o vento esa fantasma
os homes falan falan
e fórmase outro vento outro rebumbio
unha fantasma feita deste fume
este fumar sen tino estas palabras
e pasa un suave gato que é da casa.

Beben viño coñac
berran discuten contan chistes mascan
un pouco de xamón tal vez chourizo
o gato ulisca cheira mira agarda
vai á cociña ven ao mostrador quixera
un anaquiño de boa carne un chisco
de tenrura algún queixo unha migalla.

10 de marzo de 2014

FERNANDO ESQUÍO [B (1604bis) / V 1137]

FERNANDO ESQUÍO [B (1604bis) / V 1137]

A vós, dona abadessa,
de min, Don Fernand'Esquío,
estas doas vos envío,
porque sei que sodes essa
dona que as merecedes:
quatro caralhos franceses,
e dous aa prioressa.

Pois sodes amiga minha,
non quer'a custa catar,
quer'eu vos ja esto dar,
ca non tenho al tan aginha:
quatro caralhos de mesa,
que me deu ua burgesa
dous e dous ena baínha.

Mui ben vos semelharán,
ca sequer levan cordões
de senhos pares de colhões;
agora vo-los darán:
quatro caralhos asnaes,
enmanguados en coraes,
con que caledes orans.

9 de marzo de 2014

Inicio de OS DOUS RETRATOS de Eliseo Alonso

Martelándolle o latexar da fronte contra as palmas das mans que suxeitaban a súa torturada testa, el, o Vicencio Baltar, que se arrincara da aldea para vir á cidade e facerse home pola gracia e mandado dos seus pais, debruzouse, espitilado, sobre a pequeña fiestra da cativa habitación onde moraba, naquel décimo andar do inxente rañaceos da grande urbe que o papara na súa enorme boca de cobra infartable, e que semellaba irse abrindo cada vegada máis a medida que os días, interminables, pasaban e o dixerían.
...

8 de marzo de 2014

2ª Parte de 20.000 leguas de viaxe baixo os mares (LV)

Extremadamente escasa era a vexetación daquel abatido continente. Algúns líquenes da especie Usnea melanoxantha estendíanse sobre as negras rocas. Algunhas plantas microscópicas, diatomeas rudimentarias como alvéolos dispostos entre dúas cunchas cuarzosas, e longos fucos purpúreos e de cor carmesí, soportados por pequenas vexigas natatorias, arroxados á costa pola resaca, compuñan a pobre flora da rexión. As beiras están sementadas de moluscos, de pequenos mexillóns, de lapas, de berberechos lisos en forma de corazóns, e particularmente de clíos de corpo oblongo e membranoso cunha cabeza que está formada por dous lóbulos redondeados.
Vin tamén miríadas deses clíos boreais de tres centímetros de lonxitude, dos que a balea traga un mundo a cada bocado. Estes encantadores pterópodos, verdadeiras bolboretas de mar, animaban as augas libres no bordo das beiras. Entre outros zoófitos aparecían nos altos fondos algunhas arborescencias coralíxenas desas que, segundo James Ross, viven nos mares antárticos até mil metros de profundidade; pequenos alcións pertencentes á especie Procellaria pelagica, así como un gran número de asterias particulares a estes climas e estrelas de mar que constelaban o chan.
Pero onde a vida manifestábase en sobreabundancia era no aire. Alí voaban e revoloteaban por milleiros paxaros de variadas especies que nos ensordecían cos seus berros. Outros, que pululaban polas rochas, víannos pasar sen ningún temor e seguíannos con familiaridade. Eran pingüíns, tan áxiles e vivaces na auga, onde ás veces confundimos con rápidos bonitos, como torpes e pesados son en terra. Exhalaban berros barrocos e formaban asembleas numerosas, sobrias de xestos pero pródigas en clamores. Entre as aves, vin uns quionis, da familia das zancudas, grosos como pombas, de cor branca, co pico curto e cónico, e os ollos enmarcados nun círculo vermello. Conseil fixo unha boa provisión deles, pois estes volátiles, convintemente preparados, constitúen un prato agradable. Polo aire pasaban albatros fulixinosos dunha envergadura de catro metros, xustamente chamados os voitres do océano; petreis xigantescos, entre eles os quebrantaosos, de ás arqueadas, que son grandes devoradores de focas; os petreis do Cabo, unha especie de patos pequenos coa parte superior do seu corpo matizada de branco e negro; en fin, toda unha serie de petreis, uns azuis, propios dos mares antárticos, e outros brancuzcos e cos bordos das ás de cor escura e tan aceitosos, dixen a Conseil, que «os habitantes das illas Feroë limítanse a porlles unha mecha antes de acendelos».
-Un pouco máis -respondeu Conseil-e serían lámpadas perfectas. Pero non pode esixirse á Natureza que provéalles dunha mecha.
Percorreramos xa media milla, cando o chan mostrouse cribado de niños de mancos, como tobos escavados para a posta dos ovos e das que escapaban numerosos paxaros. O capitán Nemo faría cazar máis tarde algúns centenares, pois a súa carne negra é comestible. Lanzaban berros moi similares ao rebuzno do asno. Estes animais, do tamaño dunha oca, co corpo pizarroso por arriba, branco por baixo e cunha cinta de cor limón a modo de gravata, deixábanse matar a pedradas sen tentar a fuxida. Continuaba sen disiparse a bruma. Ás once, non aparecera aínda o sol. Non deixaba de inquietarme a súa ausencia. Sen o sol, non había observación posible. Como iamos poder determinar así se alcanzaramos o Polo?
Busquei ao capitán Nemo e acheille apoiado nunha rocha, silencioso e mirando o ceo. Parecía impaciente e contrariado. Pero que podía facerse? O sol non obedecía como o mar a aquel home audaz e poderoso. Chegou o mediodía sen que o sol mostrárase nin un instante. Nin tan sequera era posible recoñecer o lugar que ocupaba tras a cortina de bruma. E ao pouco tempo a bruma resolveuse en neve.

7 de marzo de 2014

Inicio de O ANDANTE-PARLANTE HOME-SEN-PENA

EL ANDANTE-PARLANTE HOME-SEN-PENA
David R. Bunch

Desde que fixera as paces cos homes da Corte, e especialmente con FIP Z-U, os días bailaran para min, tocaran música, pasaran como soños de crueldade...
Recordo que un día me sentía especialmente ben; as preocupacións estaban todas anuladas, había un lustre no aire, un resplandor, mentres o sol atravesaba o delgado escudo de vapor branco de agosto e quentaba os nosos xardíns laminados de plástico. Estaba a preguntarme que distraccións, que alegrías, que deportes estivais debía elixir para programar o meu Planif. o gran cerebro que me servía, centelleou.
Pero quen sabe, tan só porque o día amence fermoso, coas preocupacións momentaneamente anuladas, un bonito lustre de sol dos paxaros de folla de lata funcionando nas árbores prateadas... quen sabe. Hai nuboeiros que asucan o mundo, hai tormentas que percorren a terra, hai homes huraños que afundirían a marteladas o rostro mesmo de Deus omnipotente se se lles cruzase no camiño.
El era un deles.
...

6 de marzo de 2014

Inicio de A SESTA DOS MARTES

Obra de Gabriel José de la Concordia García Márquez, mellor coñecido como Gabriel García Márquez, nacido en Aracataca, Colombia, o 6 de marzo de 1927

O tren saíu do trepidante corredor de rocas vermellas, penetrou nas plantacións de banano, simétricas e interminables, e o aire fíxose húmido e non se volveu sentir a brisa do mar. Unha fumareda sufocante entrou polo portelo do vagón. No estreito camiño paralelo á vía férrea había carretas de bois cargadas de acios verdes. 
Alén do camiño, en intempestivos espazos sen sementar, habia oficiñas con ventiladores eléctricos, 
campamentos de ladrillos vermellos e residencias con cadeiras e mesiñas brancas nas terrazas entre palmeiras e roseiras porentas. Eran as once da mañá e todavia non empezara a calor.
-É mellor que subas o vidro-dixo a muller-. O teu pelo vaise encher de carbón. 
A nena tratou facelo pero a xanela estaba bloqueada polo óxido.
...

5 de marzo de 2014

Fragmento de "Unha árbore, un adeus" de Marina Mayoral

Un pouco máis de medio metro, lixeiramente cónico... Moito furado me parece para tan pouca cousa, pero eles saberán o que fan. Coido que xa está. ¿Eh, Nana, que che parece...? ¿Pouco fondo? A ver, deixa que mida: unha, dúas. Velaí, dúas cuartas ben medidas... ¡Que vou a ter a man pequena! Seguro que está ben... Dixéronme que o foxo tivese medio metro e forma cónica, lixeiramente cónico...- ¿Cónico? Pois, coma un caldeiro, un furado máis estreito por abaixo... O Paco plantaraos como queira, pero eu vouno facer como me dixeron. Isto non é unha mazaira, é un magnolio e máis saberán os do viveiro que Paco ¿non?... Que o plantase nun foxo en forma de cono... ¡Coma un caldeiro, contra! Parece que non queres entender.

...

4 de marzo de 2014

Obra de Marta Dacosta.

Obra de Marta Dacosta.

Somos de luz, de vento, de miseria,
breves camiños na distancia dos días,
pedras de sal esquecidas nas rúas
silenciadas e lentas.
...

3 de marzo de 2014

Inicio de INVARIABLE

INVARIABLE
John R. Pierce

Xa coñecen vostedes os feitos xerais referidos a Homer Green, así que non necesito describirlle a el nin á súa contorna. Eu coñecía iso e máis, aínda que foi unha estraña sensación, que vostedes non obteñen a través da lectura, o necesitar vestirme con roupas anticuadas, entrar nun ambiente estraño e verlle. 
A casa non é máis estraña que nas fotografías. Rodeada por outros edificios do século vinte, debe ser indistinguible da estrutura orixinal e os seus arredores. Entrar nela, pisar as alfombras, ver cadeiras tapizadas cubertas cunha saba e instrumentos para fumar, ver e ouvir unha radio antiga, incluso operando realmente a través dunha variedade de transcricións auténticas, e, sobre todo, ver unha cheminea acesa... Todo iso produciume unha sensación de irrealidade, aínda que eu estaba preparado. Green achábase sentado xunto á 
cheminea, como lle atopamos case sempre, cun can aos seus pés. Pensei que talvez fose o home máis valioso do mundo. Pero non puiden desprenderme dunha sensación de irrealidade, relativa á contorna substancial. Tamén Green parecía irreal, e sentín compaixón por el. 
A sensación de irrealidade continuou durante a miña auto presentación. Cantas houbera? Podía, por suposto, verificalo nos arquivos. 
...

2 de marzo de 2014

Inicio de UTOPÍA DUN HOME QUE ESTÁ CANSO

UTOPÍA DUN HOME QUE ESTÁ CANSO
Jorge Luís Borges

Chamola Utopía, voz grega que
significa que non hai tal lugar.
Quevedo

Non hai dous cerros iguais, pero en calquera lugar da terra a chaira é unha e a mesma. Eu ía por un camiño da chaira. Pregunteime sen moita curiosidade se estaba en Oklahoma ou en Texas ou na rexión que os literatos chaman a pampa. Nin a dereita nin a esquerda vin un alambrado.
...

1 de marzo de 2014

2ª Parte de 20.000 leguas de viaxe baixo os mares (LIV)

14. O Polo Sur

Corrín á plataforma.
Si! O mar libre. Apenas algúns témpanos dispersos e algúns icebergs móbiles. De lonxe, un mar extenso; un mundo de paxaros no aire; miríadas de peixes baixo as augas que, segundo os fondos, variaban do azul intenso ao verde oliva. O termómetro marcaba tres graos baixo cero. Era case unha primavera, encerrada tras o banco de xeo cuxas masas afastadas se perfilaban no horizonte do Norte.
-Estamos no Polo? -preguntei ao capitán, co corazón palpitante.
-Ignóroo -respondeume-. Ao mediodía fixaremos a posición.
-Cre que se mostrará o sol a través desta bruma? -pregunteille, mirando ao ceo grisáceo.
-Por pouco que o faga, bastarame -respondeu o capitán.
Cara ao Sur e a un dez millas do Nautilus un illote solitario elevábase até unha altura duns douscentos metros. Cara a ese illote dirixiámosnos, pero prudentemente, pois o mar podía estar sementado de escollos. Unha hora máis tarde alcanzamos o illote. Investimos outra hora en circunvalarlo. Medía de catro a cinco millas de circunferencia. Unha estreita canle separábao dunha terra de considerable extensión, un continente talvez con límites que non podiamos ver. A existencia desa terra parecía dar razón ás hipóteses de Maury. O enxeñoso americano observou, en efecto, que entre o Polo sur e o paralelo 60 o mar está cuberto de xeos flotantes de enormes dimensións que non se atopan nunca no Atlántico Norte. Desa observación concluíu que o círculo antártico encerra extensións de terra considerables, posto que os icebergs non poden formarse en alta mar, senón unicamente nas proximidades das costas. Segundo os seus cálculos, as masas dos xeos que envolven ao Polo austral forman un vasto casquete cunha anchura que debe alcanzar catro mil quilómetros. O Nautilus, por temor a encallar, detívose a un tres cables dun banco de area dominado por un soberbio conglomerado de rocas. Lanzouse o bote ao mar e embarcamos o capitán, dous dos seus homes, portadores dos instrumentos, Conseil e eu.
Eran as dez da mañá. Non vira a Ned Land. Sen dúbida, o canadense non quería aceptar o erro da súa predición sobre a nosa marcha ao Polo sur. Uns cantos golpes de remo conduciron ao bote até a beira, onde encallou na area. Retiven a Conseil no momento en que se dispuña a saltar a terra, e, dirixíndome ao capitán Nemo, díxenlle:
-Correspóndelle a vostede a honra de pisar o primeiro esta terra.
-Si, señor, en efecto -respondeu o capitán-, e fágoo sen vacilación porque ningún ser humano plantou até agora o pé nesta terra do Polo.
O capitán Nemo saltou con lixeireza sobre a area. Unha viva emoción aceleráballe o corazón. Escalou unha roca que dominaba un pequeno promontorio e alí, cos brazos cruzados, inmóbil, mudo, e cunha mirada ardente, permaneceu durante cinco minutos na éxtase da súa toma de posesión daquelas rexións austrais. Logo, volveuse cara a nós.
-Cando vostede queira, señor profesor -gritoume.
Desembarquei, seguido de Conseil, deixando aos dous homes no bote. O chan estaba cuberto por unha alongada toba de cor avermellada, como de ladrillo pulverizado. As escorias, as coadas de lava e a pedra pómez denunciaban a súa orixe volcánica. Nalgúns lugares lixeiras fumarolas que emanaban un cheiro sulfuroso testemuñaban que os lumes internos conservaban aínda o seu poder expansivo. Con todo, e aínda que subín a unha alta pena, non vin ningún volcán nun radio de varias millas. Sabido é que nestas comarcas antárticas achou James Ross os cráteres do Erebus e do Terror en plena actividade, no meridiano 167 e a 770 32'de latitude.