2ª Parte de 20.000 leguas de viaxe baixo os mares (XXXVI)

Un día, Solón tivo unha conversación con algúns sabios anciáns de Sais, cidade dunha antigüidade que se remontaba a máis de oitocentos anos, como o testemuñaban os seus anais gravados sobre os muros sacros dos seus templos. Un daqueles anciáns contou a historia doutra cidade con miles de anos de antigüidade. Esa primeira cidade ateniense, de novecentos séculos de idade, fora invadida e destruída en parte polos atlantes, pobo que, dicía el, ocupaba un continente máis grande que África e Asia xuntas, cunha superficie comprendida entre os doce e corenta graos de latitude norte. O seu dominio estendíase até Exipto, e quixeron imporllo tamén a Grecia, pero deberon retirarse ante a indomable resistencia dos helenos. Pasaron os séculos, ata que se produciu un cataclismo acompañado de inundacións e de tremores de terra. Un día e unha noite bastaron para a aniquilación desa Atlántida, e as súas máis altas cimas, Madeira, os Azores, as Canarias e as illas do Cabo Verde emerxen aínda.
Tales eran os recordos históricos que a inscrición do capitán Nemo espertara en min. Así, pois, conducido polo máis estraño destino, estaba eu pisando unha das montañas daquel continente. A miña man tocaba ruínas mil veces seculares e contemporáneas das épocas xeolóxicas. Os meus pasos inscribíanse sobre os que deran os contemporáneos do primeiro home. As miñas pesadas solas esmagaban os esqueletos dos animais dos tempos fabulosos, aos que esas árbores, agora mineralizados, cubrían coa súa sombra.
Ah! Como sentín que me faltase o tempo para descender, como quixese, as pendentes abruptas da montaña e percorrer completamente ese continente inmenso que, sen dúbida, debeu unir África e América, e visitar as súas cidades antediluvianas! Alí estendíanse talvez Maximos, a guerreira, e Eusebes, a piadosa, con xigantescos habitantes que vivían séculos enteiros e aos que non faltaban as forzas para amontoar eses bloques que resistían aínda á acción das augas. Talvez, un día, un fenómeno eruptivo devolva á superficie das ondas esas ruínas mergulladas. Numerosos volcáns foron sinalados nesa zona do océano, e son moitos os navíos que sentiron extraordinarias sacudidas ao pasar sobre eses fondos atormentados. Uns ouviron xordos ruídos que anunciaban a loita profunda dos elementos e outros recolleron cinzas volcánicas proxectadas fóra do mar. Todo ese chan, até o ecuador, está aínda traballado polas forzas plutónicas. E quen sabe se, nunha época afastada, non aparecerán na superficie das Atlántico cimas de montañas ignívomas formadas polas erupcións volcánicas e por capas sucesivas de lava.
Mentres así soñaba eu, á vez que trataba de fixar na miña memoria todos os detalles da grandiosa paisaxe, o capitán Nemo, abacelado nun ronsel musgosa, permanecía inmóbil e como petrificado nunha éxtase muda. Pensaba seica naquelas xeracións desaparecidas e interrogábaas sobre o misterio do destino humano? Era ese o lugar ao que ese home estraño acudía a mergullarse nos recordos da historia e a revivir a vida antiga, el que rexeitaba a vida moderna? Que non dese eu por coñecer os seus pensamentos, por compartilos, por comprendelos! Permanecemos alí durante unha hora enteira, contemplando a vasta chaira baixo o resplandor de lávaa que cobraba ás veces unha sorprendente intensidade. As ebulicións interiores comunicaban rápidos estremecimientos á cortiza da montaña. Profundos ruídos, netamente transmitidos polo medio líquido, repercutíanse cunha majestuosa amplitude. Por un instante, apareceu a lúa a través da masa das augas e lanzou algúns pálidos raios sobre o continente mergullado. Non foi máis que un breve resplandor, pero dun efecto marabilloso, indescritible.
O capitán incorporouse, dirixiu unha última mirada á inmensa chaira, e logo fíxome un xesto coa man convidándome a seguirlle. Descendemos rapidamente a montaña. Unha vez pasado o bosque mineral, vin o fanal do Nautilus que brillaba como unha estrela. O capitán dirixiuse en liña recta cara a el, e cando as primeiras luces da alba blanqueaban a superficie do océano achabámonos xa de regreso a bordo.