Memorias dunha vaca

José Irazu Garmendia, alias Bernardo Atxaga, é un dos autores vascos contemporáneos máis importantes da literatura vasca e o autor desta moralizante e vacúa novela xuvenil escrita en 1991.

   Mo é o nome da vaca protagonista deste libro, que se desenvolve coa narración das súas lembranzas dende que nace no ano 1936 (inicio da guerra civil española) ata o momento no que as rememora, moitos anos despois. Deste xeito o axitado ambiente desa escura época circunda e ó mesmo xeito transforma a vida das persoas, a dos rumiantes e a das rumiantas.

 A mencionada vaca é diferente ás demáis, ela non é tonta. Ademáis posúe unha voz interior que lle fala e lle axuda en cada momento a escoller o camiño correcto, e a pesar de chamarlle Pesada, vaina respetar e lle vai facer caso na maioría das ocasións. E non serán poucos os casos nos que a vaia necesitar, xa que é unha vaca aventureira e curiosa, o contrario das demais que só pensan en comer e durmir, e non necesitan de máís consellos que o de parar de comer co estómago cheo e o de erguerse cando non hai máis sono.

Polo dito a vaca pasará pouco tempo na corte, e moito tempo de aventuras, explorando as verdes e frondosas montañas vascas, fuxindo de famentos lobos e coñecendo amigables xabarís; e sobre todo investigando as estranas cousas que están a ocorrer na súa granxa e que por forza se obriga a descubrir, cousas que terán que ver coa situación de belicismo imperante.

E todo isto mentras se narra a aventura interior dunha vaca observadora e inqueda, obrigada a renegar dos seus iguais, co afán de atoparse finalmente a sí mesma.

F.D.M.