A miña mirada detívose no compás. A nosa dirección continuaba sendo o Norte. A corredeira
indicaba unha velocidade moderada, e o manómetro unha profundidade duns sesenta pés. As
circunstancias favorecían, pois, os proxectos do canadense.
Regresei ao meu camarote. Vestinme coa casaca de biso forrada de pel de foca e o gorro de pel de nutria
e púxen as botas de mar. Xa disposto, esperei. Tan só o rumor da hélice rompía o
profundo silencio que reinaba a bordo. Eu tendía a orella, a escóita, á espreita dalgunha voz que puidese
indicar o descubrimento do plan de evasión de Ned Land. Me sobrecollía unha inquietude mortal.
En balde trataba de recuperar o meu sangue frío. Ás nove menos uns minutos púxenme a escóita do camarote do capitán. Non ouvín o máis
mínimo ruído. Saín do meu camarote e fun ao salón, que estaba baleiro e en semipenumbra.
Abrín a porta que comunicaba coa biblioteca. Esta achábase tamén baleira e na mesma
penumbra. Aposteime preto da porta que daba á caixa da escaleira central, e alí esperei o sinal de Ned
Land. Naquel momento, o rumor da hélice diminuíu sensiblemente até cesar por completo.
Cal era a causa dese cambio na marcha do Nautilus? Non me era posible saber se
aquela parada favorecía ou prexudicaba aos designios de Ned Land.
Tan só os latexados do meu corazón turbaban xa o silencio.
Súbitamente, sentín un lixeiro choque,
que me fixo comprender que o Nautilus acababa de tocar fondo. A miña inquietude redobrouse en intensidade.
Non me chegaba sinal do canadense. Sentín o desexo de falar con Ned Land para instarlle
a aprazar a súa tentativa. Dábame conta de que a nosa navegación non se facía xa en condicións
normais.
Naquel momento abriuse a porta do gran salón para dar paso ao capitán Nemo. Ao verme, e sen
máis preámbulos, díxome:
-Ah!, señor profesor, estaba a buscarlle. Coñece vostede a historia de España?
Aínda coñecendo a fondo a historia do seu propio país, nas circunstancias en que eu me achaba,
turbado o espírito e perdida a cabeza, imposible fose citar unha soa palabra.
-Ouviume? -dixo o capitán Nemo-. Pregunteille se coñece a historia de España.
-Pouco e mal -respondín.
-Así son os sabios. Non saben. Ben, sente, que lle vou contar un curioso episodio desa
historia.
O capitán sentou nun diván e, maquinalmente, instaleime ao seu lado, na penumbra.
-Señor profesor, escóiteme ben, pois esta historia interesaralle nalgún aspecto, por responder a unha
cuestión que sen dúbida non puido vostede resolver.
-Escóitolle, capitán -díxenlle, non sabendo ben onde quería ir parar e preguntándome se tería
aquilo relación co noso proxecto de evasión.
-Señor profesor, se non lle parece mal remontarémonos a 1702. Non ignora vostede que nesa época,
o voso rei Luís XIV, crendo que bastaba cun xesto de potentado para enterrar os Pireneos, impuxera aos españois ao seu neto o duque de Anjou. Este príncipe, que reinou máis ou menos mal baixo
o nome de Felipe V, tivo que facer fronte a graves dificultades exteriores. En efecto, o ano anterior,
as casas reais de Holanda, de Austria e de Inglaterra concertaran na Haya un tratado de alianza,
co fin de arrincar a coroa de España a Felipe V para depositala na cabeza dun
archiduque ao que prematuramente deran o nome de Carlos III. España houbo de resistir a esa
coalición, case desprovista de soldados e de mariños. Pero non lle faltaba o diñeiro, a condición, con todo,
de que os seus galeóns, cargados do ouro e a prata de América, puidesen entrar nos seus portos.
»Cara ao fin de 1702, España esperaba un rico convoi que Francia fixo escoltar por unha frota de vinte
e tres navíos baixo o mando do almirante Cháteau-Renault, para protexelo de correrías polo
Atlántico das armadas da coalición. O convoi debía ir a Cádiz, pero o almirante, coñecedor de que
a frota inglesa asucaba esas paraxes, decidiu dirixilo a un porto de Francia. Tal decisión suscitou
a oposición dos mariños españois, que desexaban dirixirse a un porto do seu país, e que
propuxeron, a falta de Cádiz, ir á baía de Vigo, ao noroeste de España, que non se achaba
bloqueada. O almirante de Cháteau-Renault tivo a debilidade de encartarse a esta imposición, e os
galeóns entraron na baía de Vigo. Desgraciadamente, esta baía forma unha rada aberta e sen
defensa. Necesario era, pois, apresurarse a descargar os galeóns antes de que puidesen chegar as frotas
coaligadas, e non faltase o tempo para o desembarque se non estalase unha miserable
cuestión de rivalidades. Vai seguindo vostede o encadenamiento dos feitos?
-Perfectamente -respondín, non sabendo aínda con que motivos estaba a darme esa lección de historia.
-Continúo, pois. Velaquí o que ocorreu. Os comerciantes de Cádiz tiñan o privilexio de ser os
destinatarios de todas as mercadorías procedentes das Indias occidentais. Desembarcar os lingotes
dos galeóns no porto de Vigo era ir contra o seu dereito. Por iso, queixáronse en Madrid e
obtiveron do débil Felipe V que o convoi, sen proceder á súa descarga, permanecese embargado na
rada de Vigo ata que se afastaron as frotas inimigas. Pero, mentres se tomaba esa decisión,
a frota inglesa facía a súa aparición na baía de Vigo o 22 de outubro de 1702. A pesar da súa inferioridade
material, o almirante de Cháteau-Renault bateuse valientemente. Pero cando viu que as riquezas do
convoi ían caer entre as mans do inimigo, incendiou e afundiu os galeóns, que se mergullaron
cos seus inmensos tesouros.
O capitán Nemo pareceu concluír o seu relato que, confésoo, non vía eu en que podía
interesarme.
-E ben? -pregunteille.
-Pois ben, señor Aronnax, estamos na baía de Vigo, e só de vostede depende que poida coñecer
os seus segredos.
O capitán levantouse e rogoume que lle seguise. Obedecinlle, xa recuperada o meu sangue frío. O salón
estaba escuro, pero a través dos cristais transparentes refulxía o mar. Mirei.
Nun radio de media milla en torno ao Nautilus as augas estaban impregnadas de luz eléctrica. Víase neta, claramente o fondo arenoso. Homes da tripulación equipados con escafandras ocupábanse de inspeccionar toneles medio podrecidos, cofres desventrados no medio de restos ennegrecidos.
Das caixas e dos barrís escapábanse lingotes de ouro e prata, fervenzas de piastras e de xoias.
O fondo estaba sementado deses tesouros. Cargados do precioso botín, os homes regresaban
ao Nautilus, depositaban nel a súa carga e volvían emprender aquela inesgotable pesca de ouro e de prata.
Comprendín entón que nos achabamos no escenario da batalla do 22 de outubro de 1702 e
que aquel era o lugar en que se afundiron os galeóns fretados polo goberno español. Alí era
onde o capitán Nemo subvenía ás súas necesidades e lastraba con aqueles millóns ao Nautilus. Para
el, para el só entregara América os seus metais preciosos. El era o herdeiro directo e único daqueles
tesouros arrincados aos incas e aos vencidos por Hernán Cortés.
-Podía vostede imaxinar, señor profesor, que o mar contivese tantas riquezas? -preguntou, riseiro,
o capitán Nemo.
-Sabía que se avalía en dous millóns de toneladas a prata que conteñen as augas en suspensión.
-Certo, pero a súa extracción arroxaría un custo superior a de o seu prezo. Aquí, ao contrario, non teño
máis que recoller o que perderon os homes, e non só nesta baía de Vigo senón tamén nos
múltiples escenarios de naufraxios rexistrados nos meus mapas dos fondos submarinos. Comprende
agora por que podo dispor de miles de millóns?
-Si, agora compréndoo, capitán. Permítame, con todo, dicirlle que ao explotar precisamente esta baía
de Vigo non fixo vostede máis que anticiparse aos traballos dunha sociedade rival.
-Cal?
-Unha sociedade que obtivo do goberno español o privilexio de buscar os galeóns mergullados.
Os accionistas están excitados polo cebo dun enorme beneficio, pois se avalía en cincocentos
millóns o valor desas riquezas naufragadas.
-Cincocentos millóns... Habíaos, pero xa non.
-En efecto -dixen-. E sería un acto de caridade previr a eses accionistas. Quen sabe, con todo, se
o aviso sería ben recibido, pois ás veces o que os xogadores lamentan por encima de todo é
menos a perda do seu diñeiro que a das súas tolas esperanzas. Lles compadezco menos, despois de todo,
que a eses milleiros de desgraciados a quen puidesen aproveitar tantas riquezas ben
repartidas, e que xa serán sempre estériles para eles.
Non terminara eu de expresar isto cando sentín que ferira ao capitán Nemo.
-Estériles! -respondeu, con gran viveza-. Cre vostede, pois, que estas riquezas están perdidas por ser
eu quen as recolla? Seica cre que é para min polo que me tomo o traballo de recoller estes tesouros?
Quen lle dixo que non faga eu bo uso deles? Cre vostede que eu ignoro que existen seres que
sofren, razas oprimidas, miserables por aliviar, vítimas por vingar? Non comprende que ... ?
O capitán Nemo contívose, lamentando talvez falar demasiado. Pero eu comprendera. Calquera que fosen os motivos que lle forzaron a buscar a independencia
baixo os mares, seguía sendo ante todo un home. O seu corazón palpitaba aínda cos sufrimentos da
humanidade e a súa inmensa caridade envorcábase tanto sobre as razas esclavizadas como sobre os
individuos.
Foi entón cando comprendín a quen estaban destinados os millóns entregados polo capitán
Nemo, cando o Nautilus navegaba polas augas da Creta insurrecta.
Ningún comentario:
Publicar un comentario
Nota: só un membro deste blog pode publicar comentarios.