As aparencias enganan

AS APARENCIAS ENGANAN 
de Jorge Bucay

A palabra aparencia ten polo menos dous significados para nós. Un é máis ou menos neutro: a aparencia entendida como o directamente perceptible en algo. O outro leva unha certa connotación negativa, a aparencia entendida como o ilusorio, o que incita ao engano. Estes conceptos non se exclúen. A realidade cando non é percibida axeitadamente, pode ser fonte de ilusión, por exemplo se esquecemos que a aparencia é unicamente a expresión de algo que está máis aló do evidente.
Non estou a dicir que haxa que desdeñar o mundo que percibimos para acceder á realidade oculta porque a aparencia é por suposto parte da manifestación sensible da verdade pura. Pero tampouco podemos guiar as nosas decisións só polas aparencias.

- Pai, vin confesar -dixo Esteban, o fillo maior de don Jacinto. 
- Claro, fillo, escóito -contestoulle o pai Juan-. Que ocorre? 
- Vostede sabe pai que antes de morrer o meu pai el decidiu chamar a un enxeñeiro agrónomo e dividir a súa parcela en dúas partes iguais, unha para Francisco, o meu irmán menor e outra para min. Eu non estiven de acordo, porque eu estou casado e teño 3 fillos, en cambio, o meu irmán é solteiro aínda... 
- Segue fillo, segue. 
- Esa soga dividindo á metade o campo parecíame, francamente, unha inxustiza, así que a mesma noite do enterro do meu pai, eu levanteime a medianoite e corrín un dez metros as estacas e a soga divisoria... 
- Pero, fillo, iso está moi mal. 
- Pode ser pai, pero era a miña maneira de facer xustiza. Non é esa decisión en si o que me inquieta, o que me preocupa é que á mañá seguinte as estacas estaban outra vez no lugar de orixe e a soga dividía outra vez o campo en dúas parcelas idénticas. Como vostede comprenderá, pensei que soñara o da primeira noite, así que me volvín a levantar a correr as estacas... pero á mañá seguinte, outra vez volveran onde o meu pai o puxo. Pai, cre vostede que é o espírito do meu pai o que regresa cada noite para facer valer a súa vontade?
O pai Juan acariñouse o queixo e preguntoulle a Esteban: 
- Sabe o teu irmán de todo isto? 
Esteban baixou a vista e negou coa cabeza. 
- Mañá -dixo o cura- espérovos aos dous aquí mesmo. E non lle digas o que me dixeches! 
- Pero pai... 
- Mañá! Co teu irmán. 
Ao día seguinte o cura miraba aos irmáns sentados fronte a el. Cun dedo fronte á cara de Francisco preguntoulle: 
- Ti non estiveches de acordo coa división que o teu pai dispuxo, verdade? 
Francisco tentou falar, pero o cura impúxolle silencio. 
-E levantáchesche cada noite para facer unha repartición distinta correndo as estacas... 
- Pero, como o sabe, pai? 
- Iso non importa. O certo é que cada mañá, misteriosamente a soga estaba no seu lugar, verdade? 
- Si, pai... é certo. 
Agora o pai Juan alzou a voz. 
- Vós, codiciosos pecadores. Non é o voso pai quen correu as estacas, fostes vós os que salvaron, ao querer vulneralo, o nobre desexo equitativo do seu pai. Os irmáns miráronse e sorrindo puxéronse de pé e abrazáronse fronte ao cura que seguía case insultándoos. 
- Deberiades estar máis que avergoñados, todo por un pouco de terra, miserables... non entendedes nada. 
- Sabe pai -dixo por fin Francisco-, o que non entende nada é vostede. A min pareceume que tendo el tres fillos e esposa, necesitaría máis campo que eu, así que me levante para agrandar O seu campo cada noite. 
- E a min -dixo Esteban- parecíame que tendo eu tres fillos e familia, alguén se ocupará de min, cando eu non teña forzas, pero o meu irmán non ten quen o axude. Por iso corría cada noite a soga dez metros para o meu lado, porque era xusto que el tivese o terreo máis grande... 

O mundo cotián, a nosa familia, a nosa parella, o traballo, a ciencia e a política, lonxe de constituír unha realidade incuestionable e independente de nós, é algo que construímos a partir do pequeñísimo porcentaxe de información que recibimos a través do limitado número de estímulos que poden captar os nosos sentidos. A nosa visión e o máis obxectivo das nosas análises, supón desde o inicio dunha certa cota de imaxinación, bastante recheo subxectivo e un nivel de interpretación nada despreciable.