2ª Parte de 20.000 leguas de viaxe baixo os mares (XXIX)

A falta das marabillas naturais, o mar ofreceu alí ás miñas miradas escenas emocionantes e terribles. Achabámonos asucando, en efecto, esa parte do Mediterráneo tan fecunda en naufraxios. Cantos son os barcos que naufragaron e desapareceron entre as costas alxerinas e as provenzais! O Mediterráneo non é máis que un lago, se se lle compara coa vasta extensión aberta do Pacífico, pero un lago caprichoso e voluble, hoxe propicio e acariciante para a fráxil tartana que parece flotar entre o dobre azul do mar e do ceo, mañá furioso e atormentado, descomposto polos ventos, esnaquizando os máis sólidos navíos cos golpes violentos das súas ondas.
Así, ao noso rápido paso por esas capas profundas, vin un gran número de restos no fondo, uns recubertos xa polos corais e outros revestidos dunha capa de orín; áncoras, canóns, obuses, pezas de ferro, paletas de hélices, pezas de máquinas, cilindros rotos, caldeiras esnaquizadas, cascos de buque flotando entre dúas augas, uns cara abaixo e outros cara arriba. Todos estes navíos naufragaran ou por colisións entre eles ou por choques con escollos de granito. Había alí algúns que se foran a pique, e que, ca seu arboladura enhiesta e os seus aparellos intactos, parecían estar fondeados nunha inmensa rada, esperando o momento de partir. Cando pasaba entre eles o Nautilus, iluminándoos coa súa luz eléctrica, parecía que eses navíos fosen saudarlle co seu pavillón e darlle o seu número de orde. Pero só o silencio e a morte reinaban nese campo de catástrofes. Observei que os restos de naufraxios nos fondos mediterráneos ían sendo máis numerosos a medida que o Nautilus achegábase ao estreito de Xibraltar.
As costas de África e de Europa van estreitándose e as colisións en tan estreito espazo son máis frecuentes. Vin numerosas carenas de ferro, ruínas fantásticas de barcos de vapor, en pé uns e tombados outros, semellantes a formidables animais. Un deles, cos flancos abertos, o seu temón separado do codaste e retido aínda por unha cadea de ferro, coa popa corroída polos sales mariños, produciume unha impresión terrible. Cantas existencias rotas, cantas vítimas debera provocar o seu naufraxio! Sobreviviría algún mariñeiro para contar o terrible desastre? Non sei por que me veu a idea de que ese barco puidese ser o Atlas, desaparecido desde facía vinte anos sen que ninguén puidese ouvir a menor explicación. Que sinistra historia a que podería facerse con estes fondos mediterráneos, con este vasto osario no que se perderon tantas riquezas e no que tantas vítimas acharon a morte!
Rápido e indiferente, o Nautilus pasaba a toda máquina no medio desas ruínas. Cara as tres da mañá do 18 de febreiro, presentábase na entrada do estreito de Xibraltar. Existen alí dúas correntes, unha superior, recoñecida desde hai tempo, que leva as augas do océano á conca mediterránea, e outra máis profunda, unha contracorriente cuxa existencia foi demostrada polo razoamento. En efecto, a suma das augas do Mediterráneo, incesantemente acrecentada polas do Atlántico e polos ríos que nel se somen, tería que elevar cada ano o nivel deste mar, pois a súa evaporación é insuficiente para restablecer o equilibrio. Do feito de que así non ocorra inferiuse naturalmente a existencia desa corrente inferior que polo estreito de Xibraltar verte no Atlántico ese excedente de auga. Suposición exacta, en efecto. É esa contracorriente a que aproveitou o Nautilus para avanzar rapidamente polo estreito paso. Durante uns instantes puiden entrever as admirables ruínas do templo de Hércules, afundido, segundo Plinio e Avieno, coa illa baixa que lle servía de sustentación, e algúns minutos máis tarde, achabámonos en augas do Atlántico.