Centenario de A metamorfose (VIII)

-Bo -dixo Gregorio, convencido de ser o único que conservara a calma-. Enseguida vístome, recollo o mostrario e voume. Deixarédesme que salga de viaxe, verdade? Xa ve vostede, señor xerente, que non son testarudo e que traballo con gusto. Viaxar é canso; pero eu non sabería vivir sen viaxar.
Onde vai vostede? Ao almacén? Si? Contarao todo tal como sucedeu? Un pode ter un baixón momentáneo; pero é precisamente entón cando deben acordarse os xefes do útil que un foi e pensar que, unha vez superado o contratempo, traballará con redobradas enerxías. Eu, como vostede ben sabe, estoulle moi agradecido ao señor director. Por outra banda, teño que atender aos meus pais e á miña irmá. É verdade que hoxe me atopo nun apuro. Pero traballando sairei ben del. Non me poña as cousas máis difíciles do que están. Póñase da miña parte. Xa sei que ao viaxante non se lle quere. Todos cren que gaña o diñeiro a espuertas, sen traballar apenas. Non hai ningunha razón para que este prexuízo desapareza; pero vostede está máis decatado do que son as cousas que o resto do persoal, mesmo que o propio director, que, na súa calidade de propietario, equivócase con frecuencia
respecto dun empregado. Vostede sabe moi ben que o viaxante, como está fóra do almacén a maior parte do ano, é fácil branco de falares, equívocos e queixas infundadas, contra as cales non lle é fácil defenderse, xa que a maioría das veces non chegan aos seus oídos, e só ao regresar rebentado dunha viaxe empeza a notar directamente as consecuencias negativas dunha acusación descoñecida. Non se vaia sen dicirme algo que me probe que me dá vostede a razón, polo menos en parte.

Pero, desde as primeiras palabras de Gregorio, o xerente dera media volta e contempláballe por encima do ombreiro, cun aceno de repugnancia no rostro. Mentres Gregorio falaba, non permaneceu un momento quieto. Retirouse cara á porta sen quitarlle a vista de encima, moi lentamente, coma se unha forza misteriosa retivéselle alí. Chegou, por fin, ao recibidor e deu os últimos pasos con tal rapidez que parecía que estivese a pisar brasas ardentes. Alargou o brazo dereito en dirección á escaleira, coma se esperase atopar alí milagrosamente a liberdade.

Gregorio comprendeu que non debía permitir que o xerente se marchará daquel modo, pois se non o seu posto no almacén estaba seriamente ameazado. Non o vían os pais tan claro como el, porque, co transcurso dos anos, chegaran a pensar que a posición de Gregorio naquela empresa era inamovible; ademais, coa inquietude do momento esquecéronse de toda prudencia. Pero non así Gregorio, que se daba conta de que era indispensable reter ao xerente e tranquilizarlle. Diso dependía o porvir de Gregorio e dos seus. Se polo menos estivese alí a súa irmá! Era moi lista; chorara cando Gregorio xacía aínda tranquilamente sobre as súas costas. Seguro que o xerente, home galante, deixaríase convencer pola nova. Ela pecharía a porta do piso e tranquilizoulle no recibidor. Pero non estaba a súa irmá, e Gregorio tiña que arranxarllas só. Sen reparar en que aínda non coñecía as súas novas facultades de movemento, e que o máis probable era que non lograse entender, abandonou a folla da porta en que se apoiaba e deslizouse polo oco formado ao abrirse a outra con intención de avanzar cara ao xerente, que seguía cómicamente agarrado á varanda. Pero inmediatamente caeu ao chan, tentando con grandes esforzos, sosterse sobre os seus innumerables e diminutas patas, proferindo un leve queixido. Entón sentiuse, por primeira vez no día, invadido por un verdadeiro benestar: as patitas, apoiadas no chan, obedecíanlle perfectamente. Con alegría, viu que empezaban a levarlle onde desexaba ir, dándolle a sensación de que os seus sufrimentos concluíran. Pero no momento en que Gregorio empezaba a avanzar lentamente, balanceándose a nivel de terra, non lonxe e enfronte da súa nai, esta, a pesar do seu desmaio previo, deu de súpeto un brinco e púxose a gritar, estendendo os brazos coas mans abertas: «Socorro! Polo amor de Deus! Socorro!» Inclinaba a cabeza como para ver mellor a Gregorio, pero de súpeto, como para desmentir esta impresión, esborrallouse cara atrás caendo sobre a mesa, e, allea ao feito de que estaba aínda posta, quedou sentada nela, sen darse conta de que ao seu lado o café saía da cafetera envorcada, derramándose sobre a alfombra.