16 de maio de 2017

Os primeiros relevos

Os primeiros relevos.

Ás primeiras manifestacións artísticas de pintura en cerámica, hai que engadir as decoracións en relevo sobre pedra en obxectos de uso cotián e ritual, que proliferaron cara a fins do IV milenio
a.C. desde a cultura de Negade II. Trátase de paletas de tocador, coitelos, mazas votivas e ronseis conmemorativos. Nestas pezas séguese a paulatina transformación dos medios de expresión herdados desde o Paleolítico, aos que se incorporarán novos logros formais. Finalmente, tras unha progresiva sistematización das solucións plásticas, constituíronse os códigos fixos de representación que se mantiveron ao longo de todo a arte exipcia.
As paletas de tocador ou de aceites eran placas rectangulares de pedra (lousa, calcaria ou alabastro) cun depósito circular central que servía para disolver o po de malaquita utilizado para a maquillaxe de ollos ou calquera outro tipo de cosmético. Estas paletas decorábanse con relevos de motivos figurativos, animais e humanos, que cubrían toda a superficie.
Na denominada Paleta de Hieracómpolis a composición mantén a tradición arcaica na que se encostan as figuras unha á beira da outra, sen seguir unha dirección concreta. Todos os animais represéntanse con detalle, plasmando o seu perfil característico.
Outras escenas representan acontecementos inmediatos como a Paleta do León vencedor (Museo Británico, Londres), introducindo o relato coa intención de evocar e fixar para a posteridade un feito importante para a colectividade. Son paletas nas que aparecen loitas entre os diferentes clans.
O león encarna simbólicamente ao xefe, quen co seu poder e astucia vence ao clan rival. O espazo, pola súa banda, está totalmente cuberto por figuras que non seguen unha orde estrita. Os coitelos de pedra con mango de marfil eran obxectos de uso cerimonial. Consérvase un magnífico exemplar, procedente de Djebel-el-Arak, no Museo do Louvre, con escenas gravadas nas dúas caras do mango. Pertence a unha época posterior ás paletas citadas e reflicte importantes modificacións no método de representación das figuras. Nunha delas aparecen grupos humanos nunha batalla na que interveñen barcos, na outra cara unha serie de animais (leóns e gacelas) aparecen coroados por un personaxe flanqueado por dous leóns rampantes. As figuras humanas están de pé, ordenadas formando fileiras ao longo da superficie.
Nesta etapa protohistórica a arte servirá para constatar o prestixio e poder dos reis. Así, créanse diferentes emblemas da realeza, entre os que se achan as mazas votivas decoradas con relevos. Unha das máis significativas é a Maza do rei Escorpión (Ashmolean Museum, Oxford). Nela represéntase ao rei cos atributos propios do seu rango -coroa do Alto Exipto e cola de can- e unha aixada na man no acto ritual da sementeira vexetal. A figura real imponse sobre as demais polo seu maior tamaño, pola inscrición do rei Escorpión e polo estandarte de Horus en forma de falcón, que indica que é fillo do deus.
A novidade que achega a maza estriba en que por primeira vez grávase en caracteres xeroglíficos o
nome do rei coa intención de constatar para a posteridade a primacía dun xefe concreto.


Ningún comentario:

Publicar un comentario

Nota: só un membro deste blog pode publicar comentarios.