Exipto: cambios na arte dos imperios Antigo e Medio

Exipto: cambios na arte dos imperios Antigo e Medio
Pequenas tallas para as escenas cotiás
Respecto ao período Antigo, no Imperio Medio obsérvanse importantes cambios artísticos. A expresión invariable do rostro coa mirada perdida no infinito, que caracterizaba aos reis, transformouse nun ademán melancólico que abandona o  hieratismo intemporal. Os rostros de  Sesostris III e Amenemhet III expresan devanditos estados de ánimo.
Tal como apréciase no rostro de  Sesostris III, de granito rosado e que se conserva no  Metropolitan Museum de New York, a mirada perdeu a nitidez e absoluta firmeza que caracterizaba os rostros dos soberanos de outrora. As pálpebras agrándanse e caen, o  ceño engúrrase. Quizais os rostros expresan os cambios que se produciron nas crenzas relixiosas. Neste momento perdeuse a garantía que ofrecía un destino inmortal e unha vida terrea optimista, baixo a protección do deus  Ra. Ademais, o vínculo entre o rei, fillo de  Horus, e o seu pobo cambiou. A partir deste momento a autoridade afírmase a través de accións, como as conquistas doutros territorios, e non só por mediación do divino. Este espírito de preocupación polo temporal é o que reflicten algúns rostros de faraóns. Realízanse tamén esculturas do rei que reproducen diferentes momentos da súa vida, como se pode observar nalgunhas estatuas de  Sesostris III (Museo Exipcio, O Cairo). Nelas mantense o porte  maxestuoso que caracteriza ao soberano, pero o seu rostro plasma o paso dos anos. Noutras figuras o aspecto do monarca mostra  pesadumbre e denota tamén a preocupación polas continxencias da existencia.
Durante o Imperio Medio proliferan as esculturas chamadas «esfinxes». Son figuras que representan un corpo de león  recostado e un rostro humano. Desde o Imperio Antigo, coa gran  Esfinxe de  Gizeh, a escultura de forma animal individualizouse ao representar o rostro do faraón simbolizando o poder divino. Desde entón non se repite a fazaña escultórica en grandes dimensións pero a tradición prolóngase e este período achega algunhas variantes formais. A actitude da figura é dunha gran serenidade e as formas son sobrias, definidas por liñas puras que  modulan  robustos volumes. A  esfinxe de  Amenemhet II en granito rosa (Museo do Louvre, París) é un exemplo magnífico. O tocado cerimonial substitúe a melena do león e resalta aínda máis o rostro de suave modelado, en contraste cos planos xeométricos que lle rodean. Catro  esfinxes de Amenemhet III, en granito negro, mostran unha variante formal que  modela unhas crins de león moi estilizadas, con orellas que sobresaen da cabeza. O rostro do faraón permanece ensimesmado na súa maxestosidade.